Birinci Dünya Savaşında Çanakkale cephesinde 13 bin Urfalı asker şehit olmuş. (Bilgi Yusuf Rastgeldi’den alınmıştır) Behiye halamızın oğlu Halil Rızvanoğlu, “Günlerce Akabe’de kıta kıta asker yolculadık” derdi.  Bu giden askerlerden ancak tek tük bacağı kolu eksik, ya da yara almış gaziler dönebilmiş. Diğerleri şehit olmuş. 100 sene önce Urfa’da genci olup şehit vermeyen, ciğeri yanmayan aile yok gibidir.

İşte bu şehitlerin anısına Mutasarrıf Nusret Bey 1917 yılında yeni açtığı yola Mustafa Kemal Paşa Caddesi ve  bu cadde üzerinde yaptırdığı anıta ‘Mustafa Kemal Paşa anıtı’ ismi vermiş..  Bu gün ne olduğunu bilmeyen birçok hemşerimiz bilsinler ki bu Abide o anıttır.

Urfa kalker taşından yapılan zarif anıtın zemin katında bir su haznesi olup, anıtın dört yanındaki musluklardan su akmaktadır. Anıtın dört cephesindeki eski yazıyla ifade edilmiş kitabede Kafkas yolu, Hindistan yolu, Ankara yolu ve Mustafa Kemal Paşa caddesi yazılarıyla yönleri gösteren ok işareti bulunmaktadır.

Bu anıt Mustafa Kemal Paşa henüz Atatürk ünvanını almadan paşalık döneminde Türkiye’de Mustafa Kemal Paşa adına ilk defa dikilen anıt ve ismi verilen cadde olduğu için önemlidir. Sonradan cadde genişletilip dizayn edilirken, ismi de Atatürk Bulvarı olarak değiştirilmiştir.

ANITIN BAŞINA GELENLER

1960 yıllarında Atatürk Bulvarı tanzim edilirken, anıt Vali Konağı (Cebeci İşhanı) önünden alınarak şimdiki yerine getirildi ve Abide ismi verildi. Abide’den Gaziantep’e doğru İpekyol açılırken, dört yol ortasına gelsin diye yeri 10 metre kuzeye taşındı. Dört yol ortasına göbekli park yapılınca Abide yine sökülüp,  taşları numaralandırılarak parkın ortasına gelecek şekilde yeniden inşa edildi. Etrafındaki park alanına da orman ağaçları dikilerek Abide’nin güzelliği ve özelliği görülmez oldu.

Şimdi Abide Kavşağı Gaziantep-Mardin istikametlerinde araç trafiği için Dal-Geç’in ihalesi 13 Şubat 2012 tarihinde Karayolları tarafından yapılacak. Abide yine sökülecek, koyacak yer bulamıyorlar. Şanlıurfa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kuruluna sunulacak raporda, yine eski yeri olan  Cebeci işhanının önüne götürülmek isteniliyormuş.

ÖNERİ

Abide kavşağına Dal-Geç veya “Yonca Yaprağı” modeli kavşak yapılırsa Abide bu her iki projenin ortasına yerleştirilebilir ve en güzel yeri burasıdır, burada kalması sağlanmalıdır.

İkinci önerim de; Abide’yi dört teker üzerine oturtalım. Belediye,  İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, ve Karayolları nereye isterse oraya çekelim. Akıllının biri belki de turist fazla görsün diye Balıklıgöl’ün  yanına ister. Ben de evimin önündeki parkta senede bir hafta durmasını isterim. Traktör önde, römork gibi Abide arkasında dolaşsın (Son paragrafım espridir)