Av. Elif Nur Yazar
9 Mayıs 2024
• Araç Değer Kaybı Nedir?
Değer kaybı, trafik kazaları sonrası arabanın değerinde meydana gelen maddi kayıp olarak ifade edilir. Araç değer kaybı özetle, hasar alan ve bu hasar itibariyle onarım gören bir aracın, ikinci el piyasasındaki değerindeki azalmayı ifade eder. Kaza sonrası araç, ne kadar iyi şekilde tamir edilirse edilsin, kazalı olması sebebiyle piyasa değerinde azalma oluşacaktır.
Bu aracın, emsallerine göre alım-satım olasılığı azalacak ve düşük değere alıcı bulmak zorunda kalacaktır. Böyle bir durumla karşı karşıya kalan kazazede, bu zararını karşı tarafın kusuru oranında karşı araç sürücüsü, işleteni veya Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısından tazmin edebilir. Konu ile ilgili mevzuata bakıldığında Türk Ticaret Kanunu’nun 1409. maddesine göre; ‘Trafik kazası sonrasında değer kaybı oluşması halinde kusurlu olan taraf trafik sigortası, kaza dolayısıyla meydana gelen hasarı ve değer kaybını tazmin etmekle yükümlüdür.’
• Değer Kaybı Hakları Nelerdir?
Araç sahibi olarak kazanın ardından hasar gören aracınızı orijinal parçalarla tamir ettirseniz dahi, arabanız kayıtlara kusurlu araç olarak geçecektir. Ancak kaza esnasında kusursuz taraf olmanıza ve arabanızı sorunsuz bir şekilde tamir ettirmenize rağmen, aracınızın değer kaybı yaşamasından dolayı zararlı çıkmanız halinde sürücülerin haklarını bilmesi gerekmektedir. Kusursuz araç sahibi, kusurlu araç sahibinden ya da ruhsat sahibinden değer kaybını karşılaması için mahkeme yoluyla hak talep edebilir.
Kusursuz sürücünün sahip olduğu diğer bir hak ise zararını karşılamak amacıyla sigorta şirketine başvurmaktır. Ancak zararlı çıkan taraflar, kaza gerçekleştikten sonraki 2 sene içerisinde trafik sigortasından faydalanmak amacıyla sigorta şirketlerine başvurabileceklerini bilmelidirler. Bazı sigorta şirketlerinin sunduğu kasko hizmeti araç değer kaybını karşılamasa da, sigorta şirketi ile hazırlanacak poliçeye değer kaybı güvencesi dahil edilebilmekte ve zarar sigorta şirketince ödenebilmektedir.
Sigorta şirketleriyle gidilebilecek ikinci çözüm ise zorunlu trafik sigortasıdır. Araç sigortası güvencesine giren değer kaybı bu şekilde de sigorta şirketlerince karşılanabilir. Ancak zararı karşılamak için bazı şirketler bilirkişi raporunu esas alırken, bazıları ise önce dava açılmasını isteyebilmektedir. Her halükarda, araç değer kaybına maruz kalmamak ve maddi hasarı minimuma indirgemek için trafik sigortası ve kasko yaptırmak şarttır. Kasko fiyatları ve trafik sigortası fiyatları aracın marka, model ve yaşına göre belirlenmektedir. Kasko değer listesi aracılığıyla öğrenebileceğiniz araç kasko değeri, sonradan başınıza gelebilecek herhangi bir maddi hasara göre çok daha avantajlıdır.
• İkame Araç Bedeli Tazminatı Nedir?
Yaşanan trafik kazaları sonucu genellikle araçlarda maddi hasar meydana gelmekte ve birçok araç için tamirat gerekmekte olup araç bir süre kullanımdan mahrum kalmaktadır. Araçların tamir sürecinde bulunması nedeniyle kullanılamaması kişilerin araçlarını kullanma menfaatlerini ihlal etmektedir. Bu nedenle trafik kazası geçirip aracını bir süreliğine kullanamamakta olan kişinin yaşadığı durum ikame araç bedeli tazminatı adı altında alınmaktadır. İkame araç bedeli alacağı, yaşanan trafik kazası nedeniyle hasara uğrayan aracın bakım ve onarım sürecinde olmasından kaynaklı olarak kişinin aracı kullanamadığı süre boyunca araç kiraladığı varsayılarak kişiye ödenen maddi tazminattır. Bu sayede kaza yaşayan taraf aracını kullanamaması nedeniyle uğradığı zararı, kazaya karışan diğer taraftan talep edebilecektir. İkame araç bedeli hesaplamasında 2 unsur göz önünde bulundurularak hesaplanır bu unsurlar ise; aracın bakım ve onarım süresi, Aracın ikame günlük kiralama bedelidir. İkame araç bedeli alacağı talebinde bulunacak olan taraf, bu talebini kazanın olduğu günden başlayarak iki yıl içerisinde talep etmelidir.
• Başvuru Nasıl Yapılmalıdır?
Kaza meydana geldiğinde gerekli belgeler ile birlikte kusurlu aracın sigorta şirketine başvuru yapılır. Başvurular sigorta şirketlerinin e-posta adreslerine internet üzerinden ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla yapılabilir. Sigorta hasarlarında 15 gün, kasko hasarlarında 15 işgünü içerisinde sigorta şirketi tarafından bir cevap verilmemesi veya talebin reddedilmesi halinde Sigorta Tahkim Komisyonu bünyesinde dava açılabilir.