Fuat Rastgeldi
16 Kasım 2009
Urfa’nın nüfusu 100 bin iken su ihtiyacı ilimizin etrafında bulunan Keriz, Direkli, Cavsak gibi kaynaklardan temin edilirdi. Sonra nüfus artınca Sırrın’da içme suları için derin kuyular açıldı. Daha sonra 20 kilometre ötede Ağveren kuyularından içme suyu ihtiyacı karşılandı. Devlet Su İşleri Müdürlüğü’nün yapmış olduğu tüneller vasıtasıyla Urfa’ya gelen Fırat nehri suyunun arıtılmasıyla kentin içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılandı.
ARITILMIŞ SU
Dr.Ahmet Eşref Fakıbaba Belediye Başkanı olunca Park Bahçe ve çim alanı büyük miktarlarda arttı. İçme Suyu Projesi yapılırken, Fakıbaba gibi bir Belediye Başkanı hesabı yapılmamıştı. Proje nüfus ve sanayide kullanma suyu ihtiyacı olarak planlanmıştı.
Şimdi arıtılmış içme suyunun yaklaşık 3’te 1’i yaz aylarında Park, Bahçe, çimen, çiçek sulamalarında kullanılıyor. Belediye Başkanımızın, Park Bahçe alanlarını çoğaltması neticesinde bu arıtılmış temiz su kullanımı büyük miktarda artacaktır.
Park Bahçe ve Sanayide, yani Fabrikalar, Mermer Atölyeleri, Oto Yıkama, Yağlama gibi yerlerde bu arıtılmış suyun kullanılması, arıtma masrafı ısrafıdır. Bu nedenle bu yerlerde ham su (Arıtılmamış su) kullanılması gerekir. Ham su kaynağı da isale kanalında fazlası ile mevcuttur.
HAM SU PROJELERİ
1. Devlet Su İşleri Makine İkmal Müdürlüğü bitişiğinde bulunan Belediye’nin arıtılmış su deposu yanına ikinci bir ham su deposu yapılmalı. Buradan da parklara hat çekilmeli. Bu deponun yeri yüksek kotta olduğundan parklara su kendi cazibesiyle gider.
Evren Sanayi Bölgesi’ne Arıtma Tesisinden 545 lt/sn.ham su verilmesi için 1200’lük vana bırakılmıştır. Arıtmadan sanayi bölgesine kadar ham su borusunun acilen çekilmesi gerekir.
2. Park Bahçe sulamasında kullanabileceğimiz suyun temini Karakoyun deresinden su akıtılması ile de mümkün olabilir. Bu proje tatbikatı ile Karakoyun deresinin çirkin görünümü de ortadan kalkar. Proje uygulanırsa Karakoyun deresi içerisine konulacak santrafüjlerden su basılarak yakın olan parkların ihtiyacı karşılanabilir.
3. Urfa’nın bostan ve bahçelerini sulamak için yapılan PAŞABAĞI Sulaması Projesinden de istifade edilebilir. Paşabağı Projesine yakın olan park ve bahçeler de sulanabilir.
4. Benim yıllardır düşündüğüm proje ise; Fırat nehrinden azami şekilde istifade edilip, Urfa’nın her tarafından sular akıtılmasıdır.
Türkiye’de 26 su havzası su havzası bulunmaktadır. Bunlardan en büyüğü Fırat havzasıdır. Bu havzada toplanan su Urfa’dan geçmektedir. Bundan daha büyük bir şans ve nimet olamaz.
Tünel çıkışındaki isale kanalından bir boru ile alınacak su Sabancı Kız Yurdu’nun yanına çıkarılacak, bu suyu da oradan aşağıya doğru kendi cazibesi ile akıtacaksın, bazı yerde orta refüj, bazı yerde kaldırım kenarında kanaletler içerisinde şu güzergahtan geçmeli. Abide’ye, oradan Atatürk Bulvarı’na, Divan yoluna, Haşimiye’den Koyuncu pazarından Ulubatlı Hasan İlköğretim Okulu’nun önünden Akçakale yoluna, oradan da Karakoyun deresine akıtılmasını hep düşünürüm. Bu açıktan akan kanaletler üzerine bazı yerde şelale, fıskiye, havuzlar yapılacak, maskot dönme dolaplarla süslenecek. Proje tatbik edilirken, kavşak yerlerinde boru, şüt, sifonlarla geçilecek. (Örneğin Köprübaşı köprüsü sifonla geçilebilir.)
Bu suyun Sabancı Kız Yurdu’nun yanından ta aşağılara kadar akması kendi cazibesi ile rahatlıkla olur, geçtiği güzergahlardaki Park bahçe ağaç ve çiçekler sulanır. Esnaf kovasını suya daldırıp, ağacını, çiçeğini, yaz günü dükkanının önünü sular. Hem güzellik olur, hem de su ihtiyacı karşılanır.
5. Urfa İçme Suyu Arıtma Tesisi Projesi iki etapta tamamlanacaktır. Birinci etap proje inşaatı tamamlanmıştır. Ve bu gün 2×270 bin metreküp/gün kapasiteli Arıtma Tesisi Urfa nüfusuna yeterlidir.
İkinci etap Arıtma Tesisi ise 2010 yılından sonra yapılacak ilave Arıtma Tesisidir. Bu tesisin yapımına başlanmalıdır. Tesislerin yapımı çok uzun zaman almaktadır. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün etüt yapması, programa alması, projelerin hazırlanması, ödeneğinin çıkarılması, ihale edilmesi ve inşaatının yapılması ancak 10 yıl gibi uzun bir zaman alır. Zaten bu ikinci etap arıtma tesisi 2020 yılı Urfa nüfusuna hitap edecek kapasitede hesaplanmıştır.
Şimdiden Urfa Valiliği, Urfa Belediye Başkanlığı, Milletvekilleri, Sivil Toplum Kuruluşları bu projeyi adım adım takip etme-lidirler. İleriki tarihlerde temiz su sıkıntısı yaşanmadan problem önceden çözülmelidir.
EDASSA
M.Ö. 331 yılında Büyük İskender Urfa’yı işgal ettiği zaman bir tepeden komutanları ile birlikte Urfa’yı incelemişler. Her yerinden çeşmeler, derelerden su akan bu güzel şehre yeni bir isim vermek istemişler ve Makedonya dilinde suyu bol, sulak anlamına gelen Edessa ismini koymuşlar.
İşte benim arzu ettiğim Urfa, yine eski tarihte dereleri, çeşmeleri, bol suları akan bir şehir olmasıdır. İhtiyaç olan bu su Fırat nehrinde fazlası ile mevcuttur. Geriye idarecilerimizin büyük ve geniş düşünüp, bu projeleri hayata geçirmeleri kalıyor..
Haydi Urfalılar, haydi idarecilerimiz..