Fuat Rastgeldi
15 Ocak 2010
MOZAİKLER
Antalya Arkeoloji Müzesi’ni gezdiğimde, Urfa’da bir müzeyi fazlası ile dolduracak kadar Mozaikin bulunmasına rağmen bir Mozaik müzemizin olmayışına üzüldüm. Urfa’da bulunan mozaikler Antakya ve Zeugma’da bulunan mozaiklerden daha özellikli olduğunu uzmanlar söylemektedirler.
J.B.Segal’in yazdığı “Kutsanan Şehir Edessa” kitabında Urfa’da bulunan bir çok mozaikin resimleri var. Ama bu mozaikler bugün mevcut değiller. Çoğu tahrip olmuş, inşaat altında kalmış, kırılmış ve bir kısmı da çalınmıştır.
Hiç olmazsa yeni bulunan ve bulunacak olan mozaikler koruma altına alınmalı. Haleplibahçe mıntıkası bir Mozaik müzesi haline getirilmeli. Yeniden inşa edilecek kapalı bir alanda Urfa Arkeoloji Müzesinde bulunan mozaikleri de Haleplibahçe’ye getirip, hepsi bir arada teşhir edilmeli düşüncesindeyim.
Arkeoloji Müzesinden bu mozaikler alınırsa, teşhir alanı olmadığından müze deposunda bulunan eserlere de yer açılmış olur.
İNANÇ TURİZMİ
Urfa tarihinin eski olması nedeniyle bir çok Peygamberlerin, Nebilerin, Evliyaların yaşadığı şehirdir. Bu avantaj Antep, Mardin ve Anadolu bulunan şehirlerde yoktur.
Urfa bu inanç turizmini kullanabilse, Dünyada Hicaz ve Kudüs’ten sonra 3’üncü kutsal şehir olabilir.
Hıristiyan dininde Urfa;
Milad yıllarında Abgar Kralı Ukkama’nın Hz.İsa’ya yazdığı mektup ve Hz.İsa’nın da Urfa’yı kutsadığı cevap mektubu, tas ı ve yüzünü sildiği mendili (Bugün Vatikan’da bulunan bu mendil ışığa tutulduğunda Hz.İsa’nın profili görülmektedir. Bu mendil 9’uncu yüzyıla kadar Urfa’da muhafaza edilmiş. 9’uncu yüzyılda eskortlarla İstanbul’a götürülmüş. Müslümanlar İstanbul’u alınca da Vatikan’a götürülmüş. Halen Vatikan’da muhafaza edilen bu mendil Urfa medeniyetinin bir parçası olduğundan geri isteyebiliriz. Tabi vermezler. Vermeseler dahi Urfa’yı ve Hz.İsa’nın Urfa’yı kutsadığı bilgisi gündeme gelir.)
Hz.İsa’nın bu mendili Urfa’ya gönderdiğini, Kral Ukkama’nın da Hıristiyanlığı ilk defa Urfa’da serbest bıraktığını, ilk kiliselerin yapıldığını, ilk ayinlerin söylendiğini, ilk İncil’in yine Urfa’da kaleme alındığını bütün dünyaya duyurmalıyız.
Hıristiyan alemi Hz.İsa tarafından kutsanan memleketimize akın eder. İnanç turizmi için Kudüs’e giden Hıristiyanların bir kısmı Urfa’ya da uğrar. O zaman eski Urfa evlerinin tümünü otel, pansiyon yapsak, yine de yatacak yer bulamazlar.
Yabancı turistleri Urfa’ya çekmek için kentte Hıristiyan kültürünü teşhir edecek bir müze yapılmalıdır.
Urfa’nın içerisinde eski bir Kilise bulunup Ayasofya gibi restore edilmelidir. Veya Germüş’te bulunan Kilise harabesini müze yapabiliriz. Ayrıca Eyüp Peygamber makamının ilerisindeki tepede (Urfalıların Nemrudun tahtı dediği yerde) bulunan Kilise kalıntısını restore ederek, bir müze yapabiliriz. Bunu başarabilirsek, Hıristiyan alemi Urfa ve Mardin’i ziyaret ederek, büyük miktarda döviz bırakırlar.
Büyükyol’da bulunan Selahattin Eyyübi Camisi büyük bir Kilise binası idi. Burayı zamanın Belediye Başkanının camiye çevireceğini duydum. 26 Temmuz 1986 tarihli Güneydoğu gazetesindeki makalemde; “Gölbaşı civarında yeterince cami bulunmaktadır. Yetkililer tarihi bu yapının etrafını açarak turistik bir müze haline getirse ve dünyanın en eski Kilisesinin Urfa’da olduğunu dünyaya ilan ederse bu yapı Ayasofya gibi büyük bir eser olur. Camiden daha fazla Urfa’ya hizmet vermiş olur” diye yazmıştım. O tarihte bu yazıma tepki almıştım. Ama şimdi bazı dostlarım bana hak vermeye başladılar.
İSLAM DİNİNDE URFA
Urfa Peygamberler şehri olarak tanındığı için İslam aleminde de kutsal bir yer olarak bilinir. Bu nedenle karayoluyla hicaza giden hacılarımız Urfa’yı ziyaret ediyorlar ve etmek istiyorlar.
Eğer hicaza giden uçakların hepsini merkez olarak Urfa’dan kaldırabilirsek, ha bu 700 bin hacının Urfa’yı ziyaret etmesi demektir. Otel değil, geçmişte olduğu gibi bütün Urfa evleri hacı adayı misafirleri ile dolar, taşar. Urfa’ya bırakacakları dövizi ve reklamın hesabını okuyucularıma bırakıyorum. Eğer bu hayalim gerçekleşebilse Urfa ihya olur.
Harran kazılarını yapan Dr.Nurettin Yardımcı’nın ifadesine göre, Dünyada ilk defa tek tanrının olduğu fikri Harran’da doğmuştur.
Hz.İbrahim’in Urfalı oluşu nedeniyle Yahudilerin de Urfa’yı kutsal saymaları gerekir. Musa Peygamber Şuayip şehrine gelip burada 7 yıl çobanlık yaptığı, buradan evlendiği bilinmektedir. Bu nedenle Urfa 3 semavi din tarafından kutsal kabul edilen bir kenttir. Bu avantajı iyi kullanarak inanç turizmi merkezi olabilir.
Yarın: Baba şehir Urfa (V)