İbrahim Halil Okuyan
7 Eylül 2018
Yanlış olduğu halde halkın benimsediği ve değiştirilmesi pek mümkün olmayan kullanımlar kısaca; “Galatı Meşhur” olarak ifade edilmektedir.
Buna örnek olarak “Şanlıurfa İçme ve Kullanma Projesi” verilebilir.
“İçme ve Kullanma Suyu” işini kim yaptı konusunda kafalar karışıktır.
Şanlıurfasporda oynayan oyuncuları biliriz de bu sorunun cevabını bilmeyiz.
Bu konu da bizim “Galatı Meşhur”umuzdur.
Bu yazımda daha önce uzun uzun yazdığım bu konuyu tekrardan kısaltarak arz etmek istiyorum.
Öncelikle son lafı baştan söyleyeyim;
“Şanlıurfa İçme ve Kullanma Projesi”
Devlet Su İşleri tarafından Planlanmış,
Projelendirilmiş ve Realize edilmiştir (nokta) .
Şanlıurfa İçme Ve Kullanma Endüstri Suyu Temini
1980 yılında;
Şanlıurfa’nın nüfusu 147.488 .
Sarf edilen su miktarı 7.692.800 m3 (yıllık ).
Şehre verilen su miktarı ortalama 240 litre/sn.
Suyun kalitesini tartışmaya gerek yok.
Kırsal kesim daha içler açısı durumda.
YSE tankerleri ve Sarnıçlardan su temin ediliyor.
Sınırda Askerler bitten kırılıyor.
Herkes Fırat’ı bekliyor.
Herkes DSİ’i bekliyor.
Öncelikle Planlama ve Proje yapılması lazım.
DSİ bu amaçla;
Öncelikle 1976 yılında; Şanlıurfa Belediye Başkanı Sayın Rahmetli Feridun Yazar’la “Şanlıurfa Şehri Uzun Vadeli İçme ve Endüstri Suyu Temini” için bir protokol yapmıştır.
2005-2020 perspektifinde;
“Şanlıurfa Şehri Uzun Vadeli İçme ve Endüstri Suyu Temini” için;
Temelsu Firmasına Kati Proje yaptırmıştır.
Bu projede ilk etap;
Kısa vadede yapılacak ilave kaynaklar ve
İleri derecede ki şebeke kayıpları için tedbirlerin tespitidir
Bu amaçla;
Cülap suyu,
Koruklu yeraltı suyu,
İnbaşı Membaı ve Hilvan Bahçecik membaı incelenmiştir.
Tüm bu kaynaklar;
Uzun vadede ihtiyacı karşılayacak kapasitede bulunmamıştır.
Ancak bu arada geçici olarak;
Gürcü tepe, Konuklu ve Akören mevkilerinde açılan sondajlarla;
Şehre kademeli olarak su takviyesi yapılmıştır.
Bu amaçla çeşitli yerlere su depoları ve pompaj tesisleri yapılmıştır.
Kısa sürede idareye verilen ilk rapor sonucu da:
Su Kaynağı olarak “Fırat Nehri” tespit edilmiştir.
Temelsu mühendislik tarafından hazırlanan projeye göre Şanlıurfa şehrinin su ihtiyacı yıllara göre:
2005 yılı kent ihtiyacı 76.54 milyon m3 /yıl
2010 yılı kent ihtiyacı 99.28 milyon m3 /yıl
2015 yılı kent ihtiyacı 128.78 milyon m3 /yıl
2020 yılı kent ihtiyacı 162.72 milyon m3 /yıl
Olarak hesaplanmıştır.
Buna göre;
2005 yılı için hedef su arzını 10 kat,
2020 yılı için hedef su arzını 21 kat arttırmaktır.
Buna göre de projelendirme yapılmıştır.
1.Etap Yapım İşleri
300 000 M3 /gün kapasiteli Su Arıtma Tesisi ile Ham, Temiz Su Pompa İstasyonları ve yaklaşık 1.5 km uzunluğundaki ham su terfi hattının projelendirilmesi, proje dizaynı inşaatı, malzeme ve ekipman temini, montajı ve işletmeye alınması işleri;
(EMİT S.P.A + SİSTEM YAPI İNŞAAT VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ) ortaklığına; 24.9.1997 tarihinde ihale edilmiş ve
İş tamamlanarak hizmete açılmıştır.
2.Etap Yapım İşleri
51075 metre spiral kaynaklı ( Q 500–Q 1800 ) çelik boru temini ve döşenmesi, toplam 85.000 m3 7 adet betonarme su deposu ve 4 adet pompa istasyonundan oluşan kalan işler;
(İMA+AGE ) ortaklığına ihale edilmiştir.
İş tamamlanmıştır.
3.Etap Yapım İşleri
Zaman içinde şehrin nüfusu ve yerleşim alanlarının artması ile sistemin büyütülmesi ihtiyacı olmuştur.
Bunun sonucunda;
2012 yılının Ağustos ayında;
DSİ Genel Müdürlüğünce;
Arıtma Tesisinin kapasitesinin artırılması yapım işi,
İhalesi yapılmıştır.
Bu şekilde mevcut içme suyu arıtma tesisinin kapasitesi;
Günlük 270 bin metreküp iken ikinci etabın tamamlanmasıyla
Birlikte toplam kapasite günlük 600 bin metreküpe çıkarılmıştır.
Arıtma Tesisinin tevsii;
Daha önce planlandığı gibi mevcut arıtma tesisi alanında yapılmıştır.
4.Etap Yapım İşleri
Daha sonra da;
DSİ Genel Müdürlüğünce;
Şehrin özellikle yeni imara açılan (Dağ eteği, Sırrın Karşıyaka, Kara köprü,
Maşuk ve Yenice mahalleleri) ve yetersiz su alan bölgelerine içme suyu verebilme imkânını sağlamak, Şanlıurfa’nın önümüzdeki 30 yıl için içme suyu ihtiyacını karşılamak amacıyla;
Dağ eteği Bölgesi’nde 2,
Maşuk’ta 2,
Direkli ‘de 1,
Yenice’de 1,
Kara köprü ilçesinde de 1 olmak üzere,
Toplam 7 adet depo.
5 adet pompa istasyonu.
30 kilometre Ana İsa’le Hattının ihalesi, gerçekleştirilmiştir
Bu bölgelerin şebeke inşaatı;
“Şanlıurfa Belediyesi” tarafından projelendirilip yaptırılmıştır.
Ve bugün 24 saat musluklarımızdan temiz su akmaktadır.
Ara sıra olan olağan arızalar nedeniyle
Bir saatlik kesinti bile büyük sıkıntılara sebep oluşmaktadır (!).
Sonuç olarak:
1976 yılından beri;
Bu işe gönül vermiş, yakından tanıma imkânı bulduğum;
Devlet Su İşleri ve Şanlıurfa Belediyesi’ndeki;
Değerli çalışma Arkadaşlarıma,
Ağabeylerime,
Kısaca Emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum.
Ebediyete intikal edenlerin Mekânlarının
Cennet Bahçesi olmasını diliyorum.
Bugün ülkemizde;
İçme Suyu ve Sulama Suyu sorunu olmayan ve
Gelecekte de olmayacak tek il Şanlıurfa’dır.
Bunun farkında olmak ve kıymetini bilmek lazım.
Bu sürecin kahramanlarını unutmamak lazımdır.
Özellikle;
Şanlıurfa Tünelleri içerisinde doğaya karşı koyan,
Dışarıda maddi sorunlarla mücadele eden;
Yılmadan çalışan, Ailelerini ihmal eden;
Bugün; Türkiye’deki tüm Metro ve Tünel inşaatlarında,
Şanlıurfa’da ve kısaca her yerde karşımıza çıkan,
O “Güzel İnsanlara” şükranlarımı arz ediyorum
Bugün, Sulama ve İçme suyumuz;
O açtığınız Tünellerden, O açtığınız İzden geliyor.
Unutmayalım ki;
“Uçurtmalar, rüzgâr gücüyle değil o güce karşı uçtukları için yükselirler”.
İyi ki vardınız, İyi ki varsınız; Su gibi aziz olun.
İbrahim Halil Okuyan
İnşaat Yüksek Mühendisi
6.Eylül.2018 ŞANLIURFA