Sevgili okuyucularım, yazımın konu başlığında belirttiğim gibi, şehrimizin en eski ve köklü ailelerinden biri olan Demirkol ailesi, ilimizde bir ilki gerçekleştirerek, örnek alınacak ve takdir edilecek bir uygulama başlattılar.

Şöyle ki; Demirkol ailesi mensubu olan hemen hemen herkes gücü nispetinde maddi ve manevi katkılarda bulunarak Yusuf Paşa Mahallesinde eski bir Urfa evi satın almışlar.  

Bu eski Urfa evini gidip gezme şansım oldu. Tek kelime ile restorasyon muhteşem olmuş. Demirkol ailesi mensupları burayı;  düğün, taziye, sıra gecesi gibi, akrabaların bir araya gelme ihtiyacı duydukları anlarda ve bireysel misafirlerini ağırlayabilecekleri zamanlara göre tasarlayıp, dizayn etmişler.

Böyle eski bir Urfa evini yıkılmaktan kurtarıp yeniledikleri için Demirkol ailesinin tüm bireylerini yürekten kutluyorum.

Kıymetli okuyucularım, bildiğiniz gibi;  dünyanın en eski üç kentinden biri olan Urfa, Göbeklitepe’deki son bulgulardan da anlaşılabileceği gibi tarihi kültür varlıkları itibariyle insanoğlunun ilk yerleşik yaşama ve ilk uygarlaşmaya başladığı yerdir.

Çeşitli uygarlıkların harmanlandığı bir kültüre sahip olan Şanlıurfa’yı gezenler, 11.500 yıllık bir geçmişi, tarihin penceresinden seyir etmiş olurlar. Hele Urfa’ya gelip de eski evleri görmeden gidenler hakikaten çok şey kayıp etmiş olurlar.

Zira; günümüzde bazı Urfa’yı çok seven duyarlı işadamlarımız ve hele bir ilki gerçekleştirmiş olan Demirkol ailesi gibi güzel düşünen hemşerilerimiz tarihi evlerimizi restore edip eski ihtişamına kavuşturmuşlar ve bazılarını da konaklama mekânları haline getirmişlerdir.

Kendilerine bu duyarlılıklarından dolayı en içten duygularla teşekkür ediyorum.

Çocukluğumun ve gençlik yıllarımın geçtiği, ruha huzur ve neşe veren o eski Urfa evlerini benim şahsen sözle veya yazı ile gerçek manada anlatmaya ne bilgim ne de yeteneğim elverir.

Bana göre, bu hususta yazılmış en güzel eserlerden biri, ilimizin yetiştirdiği büyük bir şair olan Şükrü Algın hocamızın, “Eyvanların dili” isimli şiirinin mısralarında gizemli bir güzellik olarak açıklanmaktadır.

Bende, şairimize ait “Kayıp ozan” isimli kitaptan aldığım bu şiiri, siz kıymetli okuyucularımın değerli yorumlarına sunmaktan büyük bir keyif ve mutluluk duyacağım.

 

      EYVANLARIN DİLİ

Bir evimiz vardı

Kalaboynu’nda

Yolu inişli yokuşlu

Duvarları kesme daştan

Kapısı hilal nakışlı

Hayadı mermer döşeli

Ortasında havuz

Havuzu dört küpeli

 

Bir evimiz vardı

Beykapısında

Odaları tonoz kemerli

İçinde gömme dolapları

Camhanaları

Kuş takaları

Takaları dantel dantel işlemeli

Erkeği bakbağuu bakbağuu

Dişisi kuğuu kuğuu diye öten

Tumanlı hızmalı halhallı kuşlar

 

Bir evimiz vardı

Piyarbaşı’nda

Ortada bir ceviz ağacı

Yanı başında dolaplı bir kuyu

Deri kovalı kendir örmeli

Ketenköyneği incir

Yeddi veren arişş

Annep, çınar, nar çiçeği

Bahar kokulu melesir

Muhammediye gülleri

 

Bir evimiz vardı

Harran kapı’da

Lülle lülle kabları

Loş zerzembeleri

Kabların üstüne kurulmuş

Gelin çardakları

Yazlık eyvanları

Taşların şiire dönüştüğü

Revakları revakları revakları

Vardı

 

Bir evimiz vardı

Bir evimiz.                                            

                                                  ŞÜKRÜ ALGIN

 

AÇIKLAMALAR

Kalaboynu, Beykapısı, Piyarbaşı, Harrankapı: Urfa merkez mahalle adları

Heyad: Avlu

Tonus: Taştan örme kemer

Revak: Sütunlu taştan örme kemer

Camhana: Eski taş evlerimizde o içinde bulunan kemerli duvar boşluğu

Taka: Pencere

Kuştakası: Kuş evi

Tuman: Urfa şivesinde kuşların ayak bileklerindeki uzun tüyler

Bakbuğu: Erkek kuşların ötüşü

Kuğu: Dişi kuşun ötüşü (İki ötüşteki anlam, aşk ve sevgi çağrışımı)

Hızma: Buruna takılan süs takısı. Kuşların kulaklarına takılır.

Halhal: Ayak bileklerine takılan boncuk veya gümüş bilezik

Annep: Meyveleri çekirdekli koyu kahverengi bir yemiş ağacı.

Melesir: Nazik ve kibar görünümlü salkım salkım çiçekleri olan güzel kokulu bir ağaç.

Zerzemle: Bodrum katında bulunan kiler

Arış: Asma