İbrahim Halil Okuyan
14 Aralık 2009
Perşembe akşamı yerel bir televizyon yayınında; Belediye Meclisi toplantısı veriliyordu ve konu Şanlıurfa’da içme suyuna yaklaşık %10 zam yapılması konusu idi.
Şimdi önce kısaca içme suyu konusunu bir hatırlayalım.
Dünyada kolayca ulaşılabilecek ve kullanılabilecek su oranı toplam suyun yüzde 0,4’dür. Kullanılan suyun ise yüzde 85’ini nüfusun yüzde 12’si tüketmektedir.
Kişi başına düşen su miktarı 1000 m3’ün altında olan ülkeler “su fakiri ” olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’de kişi başına düşen yıllık teknik ve ekonomik olarak kullanılabilir su miktarı 1430 m³’tür. Bu rakamın anlamı şudur:Türkiye “su stresi” çeken ülke durumundadır. Ayrıca 112 milyar m3’lük su potansiyelinin 40 milyarlık (% 36) bölümü değerlendirilebilmektedir. Geri kalan kısmı boşa akmaktadır.
Türkiye suyunun yüzde 15’i içme ve kullanmada, yüzde 75’i tarımsal sulamada, yüzde 10’u ise sanayide tüketilmektedir.
Türkiye’de su kaçağı ve kayıplarının oranı ortalama yüzde 3040 oranındadır. Bu oran ile Türkiye, Avrupa ülkelerinin çok gerisindedir.
Türkiye’mizde; içme suyu konusunda, ileriki yıllarda küresel ısınma ve artan nüfus ve hayat standardı nedenler ile büyük sıkıntı olacağı acıktır.
Şanlıurfa’da içme suyu durumu nedir? Peki:
Şanlıurfa’da dün; 1980 yılında abone sayısı 25.679,sarf edilen su miktarı 7.692.800 m3 (yıllık ),şehre verilen su miktarı ortalama 240 litre/sn (Balıklı göl (!) 60 litre/sn, Direkli 100 litre /sn, Kerhiz suyu 15 litre /sn, 1973,1974 DSİ kuyuları 60 litre /sn, Cavsak 5 litre /sn ), 1980 yılında su bedeli meskenlerde 4 TL/m3,1980 yılında meskenlerden elde edile gelir 8.169.200 TL ve 1980 yılında Şanlıurfa’nın nüfusu 147.488 kişi idi.
Şanlıurfa’da bugün; 2020 yılı kent ihtiyacı olarak hesaplanan 162,72 milyon m3 /yıl içme suyunu karşılayacak kapasitede, arıtma tesisi mevcuttur. İçme suyu, arıtılmakta ve pompalarla şehre iletilmektedir. Mevcut durumda ayda yaklaşık 200.000,00 TL lik elektrik tüketimi vardır.
Yaşadığımız şehir olan Şanlıurfa’da ne kadar şanslı olduğumuz acıktır.
Mevcut durum,su tasarrufu yapmamız gerektiğini ortaya koymaktadır.
Dinimizin Kutsal Kitabı “ Kuran-ı Kerim” deki bazı ayetlerde ve Peygamberimiz, Hazreti Muhammed’in sözleri veya O’nun fiil ve onaylarının sözle ifadeleri olan bazı hadislerde de, bu konu vurgulanmaktadır.
“Yiyiniz, içiniz, israf etmeyiniz ” (Araf suresi 31.ayet)
“Abdestin bir şeytanı vardır ki, ona velehan denilir. Suyun vesvasından (evhama kapılıp israf etmekten) sakının ” (Tirmizi, Teharet, 44).
“Ben (bir defa Peygamberin hanımlarından olan) teyzem Meymune’nin (ra) yanında geceledim. Nebi (SAV) kalkıp bir su kırbasından abdest aldı. Suyu azar azar kullanıyordu. Ben de kalktım, onun yaptığı gibi yaptım ” (İbn Mâce, Teharet 28).
“Rasulullah bir adamı abdest alırken gördü ve ona buyurdu ki, “israf etme, israf etme “(İbn Mâce, Teharet 47).
“(Bir gün) Sa’d abdest alırken Rasulullah (SAV) onun yanından geçti ve “ Bu israf nedir? ” buyurdu. Sa’d de: ‘Abdestte israf var mı?’ diye sorunca,Rasulullah:“Akan bir nehir üzerinde bile olsan evet ” dedi. (İbn. Mâce, Tehâret, 48
Bütün bunları niye yazıyorum.
Belki bu tasarruf konusunda; bazı insanlarımız, hiç olmasa dinen bu konunun önemini kavrarlar. O halde sonuç olarak Şanlıurfa İçme suyu konusunda iyi durumdadır bunun değerini bilmeli ve de yine tasarruf yapma alışkanlığı kazanmalıdır.
Bunları hatırladıktan sonra gelelim, Belediye meclis toplantısına:
Başkan şu an içme suyu litre fiyatının 1 liranın altında olduğunu ve 1 liraya çıkarılmasını teklif ediyor (%10 zam istiyor), Gaziantep’te fiyat 5 TL/litre, Elazıgda fiyat 3 TL/litre olduğunu ve suyu yaklaşık 1 dolara mal ettiklerini ve zarar ettiklerini anlatıyor.
AKP’li arkadaşımız; yaklaşık 4 yıldır suya zam yapılmadığını, bu dört yılda yaklaşık % 40 enflasyon olduğunu ama başkan daha önce niye zam yapmadı diye zamma karşı çıkıyor ama secimden önce zam yapmayan başkanın AKP li olduğunu da unutuyor göz ardı ediyor.
Belediye meclisimiz % 40 elektrik zammına karşılık halkı düşünerek suya zam yapmak istemiyor.
Zaten su Fırat’tan geliyor bedava, elektrik Atatürk Barajında Fırat’tan elde ediliyor bedava zam niye yapılsın ki.
Belediye çalışanlarının ücretlerine zam yaparsın çalışanlar memnun olur, suya zam yapmazsın halk memnun olur, böylece belediyenin gideri artar geliri azalır, sonra başkan iyi çalışmıyor dersin partilin memnun olur, sonrada siyaset yapıyorum dersin.
Ama siyasetçi dediğin halktan ders alır ona ders veremez.
Belediye Meclisimize su fiyatlarına zam yapmadıkları için ne kadar teşekkür (!) etsem azdır.
Var olsunlar. Sağ olsunlar.
Ama yine de dileğim şudur; İlk yerel secimde, yine bir aday hatası yapılmazsa, AKP li aday Belediye Başkanı olur (çünkü Şanlıurfa halkı 9 milletvekili çıkardı bu şehirden) o sebepten telaşa ve belediye hizmetlerini kilitlemeye gerek yok, Şanlıurfa’ya yazık etmeyin şöyle güzel güzel çalışın lütfen derim.
Saygılarımla.