şanlıurfa Valisi Yusuf Yavaşcan, Belediye Başkanı Dr.Ahmet Eşref Fakıbaba, şanlıurfa Musiki Cemiyeti Başkanı Musa Kaldı ve Abuzer Akbıyık’ın sunuş yazılarıyla başlayan kitap geniş bir içeriğe sahip.

On bölümden oluşan kitabın birinci bölümünde, yazılı ve sözlü kaynaklara dayanarak sıra gecelerinin tarihçesine değinildikten sonra, bu toplantıların sadece eğlence amaçlı olmadığı, sosyal ve kültürel sohbetlerin yapıldığı, memleket sorunlarının görüşüldüğü toplantılar olduğu vurgulanarak Urfa Kurtuluşu’nda Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin oluşturulması (Onikiler) fikrinin bir sıra gecesi toplantısında ortaya çıkıp gerçekleştiğinden söz edilmiş.

ıkinci bölümde, son yıllarda yazılı ve görsel medyada gündeme gelen, Urfalı halk müziği ekiplerinin müzik icra ettikleri turizm amaçlı sıra gecelerine yer verilmiş.

Üçüncü bölüm, sıra gecesi dışındaki sahaniye, harefene, oda geleneği, dağ yatısı ve asbap gecesi gibi folklorik değerlerimize ayrılmış.

Sıra gecesi ile ilgili anekdotların yer aldığı dördüncü bölümde, Mukim Tahir’den Tenekeci Mahmut’a, Tamburacı Derviş’ten Hacı Nuri Hafız’a, Mirine Hoca’ya, Abdullah Balak’a kadar Urfa kültürünün ünlü simalarının sıra gecesi ile ilgili anıları okuyucuya sunulmuş. ınsan bu anıları okurken, Urfa folklorunun çok önemli ipuçlarını yakalıyor ve o güzel insanların anlattıkları ile Urfa’yı ve Urfalıyı daha yakından tanıyor.

Kitabın beşinci bölümünde içlerinde; Aydın Hatipoğlu, A.Naci ıpek, Zübeyir Yetik, Mehmet H. Öcal, Nuri Sesigüzel, Misbah Hicri, M.Atilla Maraş, Medaim Yanık ve Sedat Atilla’nın da bulunduğu otuza yakın yazarın-araştırmacının sıra gecesi ile ilgili yazılarına yer verilmiş. Kısacası tüm bu değerli kalemler, kendi perspektiflerinden sıra gecesi kültürünü okuyucu ile paylaşmışlar.

Altıncı bölüm, sıra gecesi ile ilgili şiir, türkü ve manilere ayrılmış.

Yedinci bölümde, şanlıurfa Kültür Sanat Araştırma Vakfı (şURKAV) tarafından 10 Ocak 1992 tarihinde düzenlenen, “Sıra Gecesi’nin Dünü Bugünü” konulu açık oturuma katılan Osman Güzelgöz, merhum Sami Barlas, Osman Bengisu, A.Naci ıpek, Hasan Hayırlı ve Abdullah Balak’ın konuşmaları kasetten çözülerek verilmiş, böylece bu önemli panel unutulmaktan kurtarılarak yazıya dökülmüştür.

Abuzer Akbıyık kitabın sekizinci bölümünde, yıllardan bu yana radyo ve televizyonlarda sıra gecesi ile ilgili olarak yayınlanan programları yayın tarihlerinden, yapımcılarına, programa katılan Urfalılara kadar detaylı bir biçimde okuyucuya sunmuş, yine sıra gecesi ile ilgili yerel ve ulusal basında çıkan haberleri tarih sırasıyla okuyucu ile paylaşmıştır. Bu bölümde ayrıca, “Urfa geceleri”, “şanlıurfa Asbap Geceleri”, “şanlıurfa Sıra Geceleri”, “şanlıurfa Oturak Alemleri”, “Urfa Ahengi”, “Türkülerle şanlıurfa”, “Harman Türküleri”, “Kazancı Bedih”, “Kazancı Bedih Baba ve Oğul” adlarında hazırlanan kaset ve CD’lerin listesi, sıra geceleri ile ilgili olarak düzenlenen sahne programları, tanıtım amaçlı sıra gecelerinde müzik icra eden 25’e yakın topluluk ile ilgili bilgiler verilmiştir.

Sıra gecelerinin sosyal değişim karşısında geldiği noktanın ve sıra gecelerinin şanlıurfa kültür hayatındaki yerinin anlatıldığı 9. bölümden sonra, kitabın son bölümü olan onuncu bölümde, yurdumuzun çeşitli yörelerinde gezek, kürsübaşı, oturak alemi, yaran sohbeti,sıra yareni, velime gecesi, harfene, sıra gezmesi, sabahiye ile Türk dünyasındaki benzer toplantılar anlatılmıştır. Ayrıca belge niteliğindeki çok sayıda fotoğraf, kitaba görsel bir zenginlik kazandırmıştır.

Kaynakça bölümünde yer alan yayınların, görüşlerine başvurulan kaynak kişilerin zenginliği göz önüne alındığında kitabın ciddi bir araştırma sonucunda hazırlandığı anlaşılmaktadır.

Abuzer Akbıyık adı, şanlıurfalıların zihninde şanlıurfa Folkloru ile özdeşleşmiştir. Kendisi esas mesleği olan Mali Müşavirliği son derece ciddiye alan ve bunu başarılı bir biçimde sürdüren bir kimliğe sahip. Ancak Lise yıllarında ve daha sonra okuduğu Afyon Mali Bilimler Fakültesi’nde başlayan folklor tutkusu, onu esas mesleğinin önüne geçirmiş ve bu tutku neticesindedir ki adı folklor ile birlikte anılır olmuştur.

El sanatları, müzik, gelenek-görenek, halk oyunları, yemek kültürü başta olmak üzere halk kültürünü ilgilendiren onlarca konuyu bilimsel bir biçimde yıllardan beri inceleyen Abuzer Akbıyık, “şanlıurfa Sıra Gecesi” kitabından önce, bazıları kendisine ait, bazıları müşterek hazırlanmış “şanlıurfa Halk Oyunları” (1989), “Folklor (Halkbilim) ve şanlıurfa” (1990) (Sabri Kürkçüoğlu ile birlikte), “şanlıurfa Hoyrat ve Manileri” (1991) (Sabri Kürkçüoğlu ile birlikte), “şanlıurfa Folklorunun Kaynak Kişisi Tenekeci Mahmut Güzelgöz” (1992) , “şanlıurfa Halk Müziği” (1999) (Sabri Kürkçüoğlu, Osman Güzelgöz, Salih Turhan, Kubilay Dökmetaş ile birlikte), “Notalarıyla Türkülerimiz ve Hikâyeleri” (2003) (Sabri Kürkçüoğlu ve Salih Turhan ile birlikte), “şanlıurfa Sıra Gecesi Geleneği” (2004) adlı kitapları ve “Urfa’dan ÜçMusiki Ustası Kel Hamza (şenses)-Mukim Tahir (Oturan)-Bekçi Bakır (Yurtsever)” adındaki CD çalışmasını kültürümüze kazandırmıştır.

Sayın Akbıyık, ıktisadi ve Mali Bilimler konusunda sürdürdüğü mesleği gereği ayrıca şanlıurfa sanayisi ve onun sorunları ile yakından ilgilenmiş, bu konudaki bilgi birikimini “şanlıurfa Sanayi Rehberi” (1993) (Sabri Kürkçüoğlu ile birlikte), “Sanayileşen şanlıurfa” (1995) adlı çalışmaları ile şanlıurfa’ya kazandırmıştır.

Sayın Akbıyık, folklorla ilgili bir çok bilimsel toplantıya, ulusal ve yerel televizyon programlarına konuşmacı olarak katılmış, yerel radyo ve televizyonlarda programlar yapmıştır. Derlediği halk müziği ezgileri TRT repertuarına alınmıştır. Folklor alanında yapmış olduğu araştırma ve derlemelerini çeşitli dergi ve gazetelerde yayınlamış, ayrıca bunları www.abuzerakbiyik.com adresindeki portalinde dünya ile paylaşmıştır.

Kültürel çalışmalarından dolayı Folklor Araştırmaları Kurumu’nun “Türk Folkloruna Hizmet Ödülü”ne, şanlıurfa ıli Kültür Sanat Eğitim ve Araştırma Vakfı’nın (şURKAV) “Kültür Sanat Ödülü”ne layık görülmüştür.

ıLESAM, şURKAV ve Folklor Araştırma Kurumu Üyesi olan Abuzer Akbıyık, bir benzerinin kimsede bulunmadığını tahmin ettiğim Urfalı müzik sanatçılarının yüzlerce müzik kaseti arşivine ve bu sanatçılarla ilgili film, fotoğraf koleksiyonuna sahiptir.

Kısacası, Urfa folklorunun kaynak kişilerinden biri olan sayın Abuzer Akbıyık, bu özelliğinden dolayı TRT dahil, folklor konusunda araştırma yapan bir çok kurum ve şahsın şanlıurfa’da ilk başvurduğu isimlerdendir.

Sayın Akbıyık’ın şanlıurfa halk kültürüne önemli katkılar sağlayan, birer yüksek lisans ve doktora tezi düzeyinde olan çalışmalarının “Halkbilim” alanında Fahri Doktora Unvanı’na layık çalışmalar olduğunu düşünüyorum.