Emeklilikte 12.5 yıl fırsatı

Faruk ERDEM

1999 sonrası iş hayatına atılan gençler emeklilik için yıl şartından kurtuluyor. Yaş şartı yükseliyor ama sigortalılık düşüyor

Türkiye’deki sosyal güvenlik mevzuatında belli dönemlerde yapılan reformlar birçok konuyla birlikte emeklilik şartlarını da değiştirdi.

Özellikle 1999 ve 2008 yıllarında yapılan değişiklikler hem kadınların hem de erkeklerin emekli olma yaşlarında önemli farklılıklar ortaya çıkardı. Bu noktada baktığımızda yani yaş ve prim günü şartları açısından 9 Eylül 1999 ve öncesinde ilk kez sigortalı olanlar daha şanslı. Bu tarihten sonra sigortalı olan gençler için ise hesaplamalar farklı yapılıyor.

1999 öncesinde sigortalı olduktan sonra erkekler için 25, kadınlar için 20 yılı doldurmuş olmak gerekirken, sonradan sigortalı olanlar için yıl şartı aranmıyor.

Yani 9 Eylül 1999’dan sonra ilk kez sigortalı olanlar için emeklilik şartları ikiye düşüyor. Yaş ve prim geçerli oluyor yıla bakılmıyor.

Fakat bu kez de prim gün sayıları yükseliyor. Burada en az prim 7 bin gün oluyor.

Yani 19.4 yıl çalışan bir arkadaşımız emekliliği hak edip yaşı bekliyor. 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar için ise tam emeklilikte prim gün sayısı 7.200’e yani 20 yıla çıkıyor.

Tam emeklilikte ilk defa 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalı olan erkekler için emeklilik yaşı 2036’ya kadar 60, 2044 yılında ise 65’e ulaşıyor.

Kadınlar için emeklilik yaşı 2036 yılına kadar 58, 2048’de de 65’e ulaşıyor.

KISMİ EMEKLİLİK FARKLI

Kısmi emeklilik için ise prim 2008’e kadar 4.500 gün oluyor. Bu da 12.5 yıla denk geliyor. 01.05. 2008’den sonra işe girenler için ise 5.400 gün olarak uygulanıyor. Bu da 15 yıla tekabül ediyor. Burada ise 25 yıllık sigorta şartı da devreye giriyor. Yani 12.5 yıl ve 15 yıl çalışmak emeklilik primi için yetiyor. 09.09.1999 ile 30.04.2008 tarihleri arasında işe giren kadınların 4.500 gün (12.5 yıl) ile emekli olabilmeleri için 58 yaşını tamamlamış, 25 yıldan beri sigortalı olması gerekiyor. Erkeklerde ise yaş şartı 60’a çıkıyor.

01.05.2008 sonrasında ilk defa sigortalı olan kadınlarda çalışma süresi 5.400 gün (15 yıl) olarak belirleniyor. Yine sigortalılık süresi 25 yıla tamamlanıyor. Yaş ise 01.01.2036’dan sonra kademeli olarak artırılıyor. Erkeklerde de yaşlar 5.400 günün tamamlandığı tarihe göre belirleniyor.