Çok kültürlü, uygarlıkların harmanlandığı, dillerin birbirinden etkilendiği bir coğrafyada yaşamamıza rağmen, toplum olarak birbirimize nezaketli davranmadığımız gibi, hitap şekillerimizde; aile içinde olduğu gibi, sokakta, iş yerinde kahvede, alış verişte aynı telaffuzların kullanıldığına rastlıyoruz. Özellikler son dönemlerde, esnaf arasında, pazar yerlerinde “hacı,” resmi dairelerde de “hoca” hitap etmeler oldukça yaygın bir hal almış. Bazen; abisi, birader, […]
Dil toplumsal bir olgudur. Günümüzü yansıttığı gibi geçmişin izlerini taşıyarak bu güne kadar çoğalarak, yeni kelimeleri özümseyerek gelmiş. Bu gelişim daima sürecektir. Toplum olarak dilin gelişmesi ve olgunlaşmasına hep katkıda bulunuruz. Milletler, topluluklar, halklar uluslar iç içe yaşamalarından etkileşme sonucu dillerde birbirinden etkilenir. Diller arasında bir alış veriş sürer gider. Bu kelimeler dilden dile geçerken […]
Zaman zaman gazete sayfalarında Türkçe için yazılanlara rastlıyoruz. Elbette insan olarak dili en güzel şekilde kullanmak, başarılı bir kalem yada kelam erbaba olmayı arzular. Nedense konuşurken cümlenin başını sonunu düşünmediğimiz gibi kelimeleri de yerli yerinde kullanmıyoruz, kimi zaman. Hele bu konu uzmanları arasında konuşulmaya başlandığını görünce bende bu konuda birkaç kelimeyle katkı sunmak istedim. Yöremizde […]
Son günlerde televizyonlarda gazetelerde dilimizin bozulduğunu, kendi dilimizi konuşamadığımızı ve yabancı kelimelerin “dilimizde cirit attığı” yazılı görsel basında zaman zaman rastlıyoruz. Hatta bu konuda kitaplar bile kitapçılar tezgahını doldurmaya başladı. Buna karşı sesiz kalanlar, hatta kabullenenler olduğu gibi tepkilerini dile getirenler de yok değil… Başka milletlerde, diyalog ve alış veriş içinde olduğumuz sürece, mutlaka dil […]
ısterseniz; şu “insanlar konuşa konuşa” ata sözünden hareketle başlayın, ister diyalog deyin yazdıklarımıza. ınsanların mutlaka doğruları ve güzellikleri bir biriyle bölüşmesine ihtiyaç vardır. Yaşamın kanunu budur. ınsanlığa verilen değer kaldırımların genişlemesi, insanların rahat yürümesiyle orantılıdır. Temizliğe verilen önem insanlığın özünden gelir. Aslan yattığı yerden değil, insan yaşadığı yerden bellidir… Sosyal yaşantının renklenmesi, vasıtaların giremediği alanların […]
Dilenmek kelimesi; dille istendiği içindir ki bu dilenmek “dil” kelimesinden türediğine inanıyorum. Nasıl ki “dilek” kelimesi dil ile bağlantılı ise, arzu ve talep belirtiyorsa, dilekçe de bundan hareketle yazılıyorsa, dilenmekte öyle bir şey. Kürtçe deki “Pars nave ki hırabe debareka çeye” (Dilenmek kötü bir ad, ama iyi bir geçim kaynağıdır.) sözü, dilenmenin sosyal yaşamımızdaki yerini […]
Sevda bu karalarla doldurmuş içini. Gizli çekilendir sevda…. Bir çeşit ruhsal hastalık, yada delilik olgusuyla birleştirebilirsiniz. Aşırı ve güçlü tutkuyla birini sevme, sevdalanma, sevgidir, aşık olmadır, sevda.… Sevdalar dert doludur. Gönülleri kara eder, ciğerleri lime lime. Hani derdi maraz deriz ya!.. ışte sevda ölümüne sevilen herhangi bir nesneye veya canlı bir varlığa aşık olmanın adıdır, […]
şeker denince çocukluk yıllarımı anımsarım. Çocuklar şekere doyar mı demeyin? şekere doyduğum yıllar çocukluk yıllarımdı. Hep o günleri sitayişle anımsarım. şekerci dükkanında insan çırak olunca şekere doymaz mı? ışte bende bir şekerci çırağıydım o yıllar. Bu şeker ve lokum çeşitlerimizin ilimizde atölyelerde yapıldığını, imal edildiğini eminim çoğunuz duymamış, bilmiyorsunuz. Benim çocukluğum kısmen şekerci dükkanında kısmen […]
Söz için nice güzel deyimler, tekerlemeler, atasözleri vardır. Nice özlü sözler var ki insanları düşündürür, güldürür, hüzünlendirir. Nice beyitleri, dörtlükleri, şairler, aşıklar, ozanlar söylemiş ki insanlar ondan ibret alsınlar diye….Ama yinede topluluklarda, meydanlarda boşboğazlara rastlayınca hüsrana uğruyor insan. Sözün her yerde söylenmeyeceğini anlatan “söz var halk içinde, söz var hulk içinde” denmesine rağmen ulu-orta konuşanları […]
ılkbaharın daha tadına varmadık. şöyle sere serpe güneşin tatlılığını sinemize dolduramadık. Kaynayan kanımızla gönlümüze göre bir spor yapamıyoruz. Eski oyunları arar dururuz. Kiminle nasıl oynayacaksın. Uçurtma şenliklerini sitayişle anıyoruz hep. Uçurtma şenlikleri ayrı bir haz veriyor insana… Eski çocukluk dönemi yaşanmıyor artık. Organizeli uçurtma şenlikleri olmasa da hani, adını sanını unutacağız. Kıştan kalma esintiler hala […]