Açıkgöz, GAP İdaresi’nin örnek projelerini tanıttı

Bölge Kalkınma İdareleri Şanlıurfa’da uygulanan bazı projeleri mercek altına aldı.

Doğu Anadolu Projesi (DAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Prof. Dr. Osman Demirdöğen ve Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Mahmut Sami Şahin, Şanlıurfa’da GAP Bölge Kalkınma İdaresi (BKİ) tarafından uygulanan projeleri inceledi.

GAP İdaresi Başkan Vekili Mehmet Açıkgöz ve Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Nusret Mutlu, heyete Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ile GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü iş birliğinde uygulanan Güneş Pili Sulama Kanalı Pilot Projesi ile Mobil Güneş Pili Sulama Makinesi Projesiyle ilgili bilgi verdi.

Yapılan toplantıda, Kalkınma İdarelerinin ortaklaşa yürütebileceği projeler görüşüldü, bilgi ve deneyim paylaşımında bulunuldu.

GÜNEŞ PİLLİ SULAMA KANALI PİLOT PROJESİ

Bu projede GAPTAEM’e ait koruklu işletmesinden geçen ana sulama kanalı üzerine 200-250 kWp civarında bir güçle güneş pili sisteminin kurulumu yapılacak. Kurulacak olan sistem şebekeye bağlantılı ve bağlantısız olacak şekilde kurulacak. Sulama dışındaki dönemlerde şebekeye elektrik verilebilecek, sulama dönemlerinde ise özellikle gündüz elektrik kesintisi olduğunda direk şebekeden bağımsız sulama pompasına elektrik verebilecek şekilde kurulması amaçlandı. Ayrıca kanal üstüne ek bir 10 kWp civarında sistemle diğer enerji ihtiyaçları gece- gündüz kesintisiz karşılayacak şekilde 20-50 kWh’lik akülü sistem de kurulacak.

Hedefleri: GAPTAEM koruklu işletmesinin; araştırma ve üretim faaliyetlerinin sürdürülebilirliğine katkı sağlamak.
İşletmenin tüm elektrik ihtiyacının güneş pili sistemiyle karşılanmasıyla GAP Bölgesinde uygulamaya dönük ilk solar tarımsal işletmeyi kurmak, Mardin ana sulama kanalı, Suruç ana sulama kanalı gibi diğer ana sulama kanallarına örnek olacak pilot sistemin kurulması, İşletmenin yanından geçen ana sulama kanalının yaklaşık 3000 m2’sinin güneş pilleri ile kapatılmasıyla suyun buharlaşmasını önleyerek sadece kurulacak alanda sezonluk yaklaşık 5400 ton suyun buharlaşması engellemek, Güneş pillerindeki yüksek sıcaklıktan dolayı oluşan performans düşüşünü suyun düşük sıcaklığı sayesinde engellemek, Güneş pillerinin 1. Sınıf arazi üzerinde kurulumunu önleyecek alternatif, vitrin görevi yapacak örnek sistemin kurulmasını sağlamak, Sulama kanalların yakınlarında olup ta daha yüksek olduğu için sulanamayan arazilerde bile sulama imkanı oluşturmak ve sulanan alanların arttırılmasına katkı sağlamak içinde örnek model oluşturmak, AC Elektrik enerjisinin bulunmadığı, naklinin maliyetli olduğu yerlerde veya AC şebeke olduğu halde sulama döneminde sorunlu olduğu alanlarda alternatif bir potansiyel oluşturmak. Ayrıca kurulum bittikten sonra tanıtılması ve yaygınlaşmasını sağlamak için tarla günleri, mühendis ve çiftçi kursları vb etkinlikler düzenlenerek yörede yaygınlaştırılması yönünde bilinçli bir kullanıcı zinciri oluşturulmaya çalışılacak.

MOBİL GÜNEŞ PİLİ SULAMA MAKİNESİ

TAGEM ve TÜBİTAK (110O541) desteğiyle Şanlıurfa GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından geliştirilen ve Türk Patent Enstitüsünden patenti alınan bu makine Dünya’da ilk olarak değerlendiriliyor. Kırsal alanlara en ucuz şekilde enerji aktarımı anlamında Dünya’da uygulamaya aktarılma potansiyeli yüksek olan bir projedir. Enstitümüz koruklu araştırma istasyonunda bulunan bu makine birçok özelliğe sahip.

Bunların bazıları; Mobil olma, Güneşi iki eksende otomatik takip ederek gün boyu güneş ışığını dik ve dike yakın
alması, Panellerin olduğu platform tek düzlemde olduğu için panellerin üzerinde tüm gün gölge oluşmaması, Güneşi takibi esnasında hidrolik güç kullanılması, Yan destek kolları, alt destek ayakları ile PV platform rüzgâr yüküne karşı dayanıklı olacak şekilde tasarlanmış olması, Bünyesinde hem doğru akım (DC) hem de alternatif akım (AC) mevcut olması, Panel temizleme ünitesi olması, Sulama dışında diğer tarımsal işlemlerde jeneratör olarak kullanılabilmesi gibi özellikleri ile de ilk durumunda.

Bu makine standart sistemlere göre yukarda sayılan özelliklerinden dolayı güneş pillerini %40’a varan daha etkin kullanımı söz konusu. Sulamaların yoğun yapıldığı yaz aylarında güneş enerjisiyle yaklaşık 14 saate kadar kesintisiz çalışabilmektedir. Güneşin doğuşundan batışına kadar olan sürede sulama imkânı olabilmektedir. Ayrıca makine bünyesine gece sulaması için akü ilavesi mümkün olabiliyor.

Patenti alınan “Mobil Güneş Pili Sulama Makinesi”, Yurt içi ve dışından talepleri mevcut olup uygulamaya aktarılması için girişimcileri bekliyor.