Ekonominin lokomotifi olan inşaat ve konut sektörü Urfa’da da zor günler geçiriyor.

Salgın ile mücadele kapsamında uygulanan tedbirler ve malzeme fiyatlarındaki artışlar sektörü tekrardan gerileme sürecine soktu, kamu ve özel sektör inşaat yatırımlarını durma noktasına getirdi. Döviz kurundaki hızlı yükseliş ve dövize endeksli inşaat malzemelerinde yüzde yüzü aşan fiyat artışı sektörün mali yapısı ve ödeme kapasitesinde olumsuz etki yarattı. Maliyetlerin sürekli artması ve bu durumun kaçınılmaz sonucu olarak, yeni konut fiyatlarına yansıması birinci el konut satışlarını oldukça baskıladı ve vatandaşların yeni konutlara erişimini olumsuz etkiledi.

Demir, çimento, hazır beton, kereste, sac, bakır, boya gibi en temel inşaat malzemesi fiyatlarındaki yüksek artışlar sektörde önemli oranda borçlanmalara sebebiyet verdi. Başta konut olmak üzere, inşaat sektöründe faaliyet gösteren firmalar iflasın eşiğine geldi. Dövizdeki artışla birlikte yerli üreticilerin dış pazarlara nakit ve yüksek fiyatla malzeme satışına yönelmeleri iç piyasadaki fiyatların daha fazla artışına neden oluyor. Arz ve talep dengesinin iç piyasa aleyhine bozulması, inşaat firmalarını karaborsadan ve çok yüksek fiyatla malzeme temin etmeye zorluyor. Bu da sektörün giderek daha fazla daralmasına, dolayısıyla domino etkisiyle birçok sektörün ekonomik krizle karşı karşıya gelmesine neden oldu.

Şanlıurfa Müteahhitler Birliği Başkanı Mustafa Önal, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sosyal medya aracılığıyla çağrı yaptı. Önal, ‘Türkiye’deki 400 sektörü bünyesinde bulunduran inşaat sektörü toplam 10 tane demir ve çimento fabrikasına esir edilmiştir sizden ricamız bunları görüp duymanız ve müdahale etmenizdir’ ifadelerini paylaştı.

Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Şanlıurfa Şube Başkanı M.Sadık Sade ise, ‘İstihdamın motoru olan inşaat sektörü Türkiye’de sayıları parmak adedini geçmeyecek vicdan yoksunu insanlar tarafında batağa sürüklenmektedir’ yorumunu yaptı.

NELER YAPILMALI?

Müteahhitlerin hükümetten beklentileri şöyle:

”Kamu yatırımlarını üstlenmiş olan yüklenici inşaat firmalarının hak edişleri zaman kaybedilmeden ödenmelidir. Kamu ihalelerinde esas alınan ve yıllık olarak yayınlanan Bayındırlık Birim Fiyatları sektördeki fiyat artışları dikkate alınarak yüklenici firmalara fiyat farkı ödemesi yapılmalıdır. İnşaat malzemesi üreticilerinin iç pazarın taleplerini karşıladıktan sonra dış pazara mal satışı yapmaları, yüksek fiyat artışı ve karaborsanın önüne geçilmelidir. İnşaat sektörünün içinde bulunduğu ekonomik kriz dikkate alınarak kredi borçları faizsiz olarak 6 ay ertelenmeli, kredi faiz oranları düşürülmelidir. Konut kredi faiz oranı 0,69 seviyesine düşürülmelidir.

Demir başta olmak üzere inşaat malzemelerinde belli bir süre de olsa KDV indirimi sağlanması durumunda maliyetlerdeki artış bir nebze olsun telafi edilebilecek. Müteahhitlerin ödedikleri harçlar da indirime gidilerek sektörün desteklenmesi en büyük beklentimizdir. Kamuya iş yapan müteahhitler için fiyat farkı kararnamesinin yeniden düzenlenmesi, KDV’deki tevkifat ile stopaj oranlarının eski orana çekilmesi zararın kısmen karşılanmasını sağlayacaktır”