ASIM PAŞA MESCİDİ

Köprübaşı’ndan Kamberiye mahallesine inen yol üzerinde, Karakoyun Deresi’nin kuzey kenarında idi. Tek çapraz tonozun örttüğü kesme taşlardan inşa edilmiş kare planlı bu mescid 1980’li yıllarda tamamen yıktırılarak yerine iki katlı yeni bir cami yapılmıştır. Yıktırılmadan önce A.Cihat Kürkçüoğlu tarafından planı çizilerek fotoğrafları çekilmiş, Mahmut Karakaş tarafından kitabesi okunarak H.1293/M.1876 tarihinde Asım Paşa tarafından onarıldığı tespit edilmiştir.

Harim kapısı üzerindeki kitabe :
“Ehl-i hayrdan biri çıkdı dedi (cevher tarihin)
Kılındı tecdide ta’mir cami’i Asım Paşa
Sene 1293” (M.1876).
 Kitabede ; “Hayır sahiplerinden biri çıkarak, Asım Paşa Camii’nin yeniden onarıldığını söyledi, sene H.1293” denilmektedir. Son mısrada cevher tarih düşürmüş olup, noktalı harflarin toplamından bir çıkarmakla H.1293 (M.1876) tarihi çıkması gerekirken, H.1298 tarihi çıkmaktadır.

YENİ ÖMERİYE CAMİİ

Nimetullah mahallesi, Mısır sokaktadır. Avlunun güney kapısındaki kitabede caminin 610/1214  senesinde Ahmet oğlu Muhammed tarafından tamir ettirildiği yazılıdır. Bu durumda cami 1214’den önce yaptırılmış olmalıdır. Ancak caminin mimari özellikleri bu kadar eski olduğunu göstermemektedir. Tahminimize göre, M.1214 tarihinde onarılan cami sonraları yıkılarak yerine bu günkü cami yapılmış ve eski kitabesi avlu kapısı lentosu olarak kullanılmıştır. 1539 tahririnde adı geçen “Seyyid Ömer Mescidi”nin Yeni Ömeriye Camii olması ihtimali vardır. Cami avlusunun kuzey doğu köşesindeki hücrenin güney cephesinde yer alan kitabede, hücrenin H.1327/M.1909 tarihinde yaptırıldığı yazılıdır.
Yapıda inşa malzemesi olarak düzgün kesme taş kullanılmıştır. Küçük ölçüde kare mekânlı cami, yanlarda duvarlara, ortada bir payeye oturan tek çapraz tonozla örtülüdür. Bu plan, Şanlıurfa Nur Ali Mescidi ile benzerlik göstermektedir. Ancak, Nur Ali Mescidi’nde ortadaki payeye tek çapraz tonoz yerine dört çapraz tonoz oturtulmuştur.
Beş köşeli ve yuvarlak kemerli taş mihrap sade ve süslemesizdir. Taş minber, mihrap duvarına paralel merdivenle çıkılan balkon şeklindedir.

Camideki Kitabeler :                  
 Avlunun güney kapısı üzerindeki kitabe :
“Bismillahirrahmanirrahim. Haza’l-mescid el-mübarek amere el-fakir
Muhammed ibni Ahmed ila rahmetullahi Taala sene aşere ve sittemie
Talebe’l-ecrillahi Taala  Gafarallahu lehu ve livelideyhi ve li-cemi’il-muminin”
Kitabede; “Bismillahirrahmanirrahim. Bu mübarek mescit Ahmed’in oğlu üstat Muhammed tarafından tamir edildi. Hicri 610 (Miladi 1214) senesinde Allah kendisine rahmetini esirgemesin- tamir edilmiştir. Allah’tan mükâfatını isteyerek. Allah kendisini, ana ve babasını ve bütün mü’minleri mağfiret etsin” denilmektedir.
Avlunun kuzey doğu köşesindeki oda kitabesi:
“Hüsn-i hücre-i cevherin tarihe revnak bahşeder
Ömeriye Camii’nden bir ziya kapmış meğer
1327” (M.1909).
Kitabede; “Cevher gibi hücrenin güzelliği tarihe parlaklık bağışlar. Meğer ki bu oda, Ömeriye Camii’nden bir ziya kapmıştır. 1327” denilmektedir. Son mısradaki noktalı harflerin toplamı H.1327 (M.1909) tarihini vermektedir.