Vicdan kişinin
niyetinin ölçüsü olmakla birlikte onun ahlak anlayışını da gösterir. 

İnsanın
ruhsal aygıtını tanımlayan Freud, bu ruhsal aygıtın topografik olarak üç
katmadan oluştuğunu söylemiştir. Ve bu üç katman birbiriyle bağlantılı
çalışmaktadır. 

Bu katmanlar; id, ego ve süperego dur. İdi kabaca dürtülerimiz
olarak tanımlayabiliriz. Yani her an her şeyi isteyebilen ve isteklerini ortam
şartlarına bakmaksızın hemen gerçekleştirmenin yollarını arayan isteklerdir. 

Süperego ise; sürekli olarak kanun, kural, örf, gelenek ve göreneklere göre
kişiyi yönlendiren, olmadığı taktirde de kişiyi cezalandıran katmandır. 

Ego da
id ve süperego arasında denge sağlayıcı unsurdur. Vicdan, süperego nun en temel
bölümüdür. 

Bu tanımlardan da anlaşılacağı gibi, suçluluk hissi, sorumluluk gibi
kavramlar vicdana yani süperegoya göre belirlenir. 

Bu nedenle de vicdanı
olmayan bir kişi cezalandırılma ya da suçluluk duygusu yapamayacağı için
çevresindeki herkese ve her şeye her türlü zararı verebilecek potansiyele
sahiptir. 

Çünkü vicdan, dolayısıyla süperego eksikse id baskın hale gelir ve
kişi dürtülerine göre davranır. Bu da insani iletişimi bozar.

Bir insanı
değerlendirirken vicdanına bakın; varsa her türlü iyiliği, yoksa da her türlü
kötülüğü görebilirsiniz. Vicdanlı insanlarla karşılaşmanız dileğiyle…