Uygarlıkların beşiği konumunda olan tarihi Mezopotamya’nın su kaynaklarını incelediğimizde bu coğrafyaya hayat veren su kaynaklarının büyük bir bölümünün güzel yurdumuz Türkiye’den çıktığını öğrenmiş oluruz. İsterseniz konuyu çok özet bir şekilde kaleme alalım.

Bilindiği gibi; sınır aşan sularımızdan olan Dicle ve Fırat nehirlerinin ülkemizdeki havzaları 185 bin metrekare alanı kapsamaktadır. Ortadoğu’ya hayat veren fırat’ın ortalama su potansiyelinin beşte dördünden fazlası (31,5 milyar metreküp/yıl) Dicle’nin ise üçte biri kadarı (21,8 milyar metreküp/yıl) su Türkiye’den kaynaklanmaktadır.

GAP projesi ile ülkemize kazandırılan barajların toplam faydalı hacmi 80-90 milyar metreküp dolayındadır ki bu yıllık yağışların iki katındadır. Ilısu gibi diğer barajlar da tamamlandığında, su tutma faydalı hacim oranı tabii olarak artacaktır.

Komşu ülkelerde buharlaşma fazla olduğundan su tutma hacimleri azdır. Örneğin Suriye, Fırat üzerindeki barajlarında 15 milyar metreküp/yıl, Irak ise Dicle üzerindeki barajlarında 20 milyar metreküp/yıl civarında su ancak tutabilmektedir. Üstelik bu suların da ana kaynakları ülkemizdir. Fırat ve Dicle havzasında GAP’ın bütün tesislerinin gerçekleştirilmesinden sonra Türkiye’den kaynaklanan suların ortalama koşullarda Fırat’ın yüzde 45’i, Dicle’nin de yüzde 65’i komşu ülkelere akacaktır.

Bütün canlılar; yaşam için, havadan sonra en çok suya muhtaçtır. Yazımızın başlık konusu itibariyle, Ortadoğu coğrafyasında yaşayan kardeşlerimiz de bilmelidir ki; su petrolden çok, çok daha kıymetlidir. Ulu yaratıcının bütün canlı âleme armağan ettiği hayat kaynağı olan suyu, kirletmeden, tasarruflu bir şekilde kullanmak ve onun kıymetini bilmekse biz düşünen canlılar olan insanoğlunun uygarlık anlayışıyla doğru orantılıdır. Asla unutulmamalıdır ki, güneş sistemimize bağlı gezegenlerin içinde yalnız yaşadığımız ve adına dünya dediğimiz bu mavi gezegenimizde su vardır.

Dürüst ve şeffaf bir toplumda; lütufta geride, kahırda önde olan dostlarınızın çok olması dileğiyle kalın sağlıcakla…