şanlıurfa soyu tükenmeye yüz tutmuş canlıların yanında, zengin hayvan varlığıyla da önemli olan bir il.

Bu canlıların bir kısmı artık şanlıurfa’yla özdeşleşmiş durumda. Örneğin ceylan ve Kelaynak denilince artık bir çok kesim Urfayı aklına getiriyor. Son zamanlarda Doğa Derneği ve Harran Üniversitesi’nin çalışmalarıyla Ceylan, Kelaynak, Çizgili sırtlan, Çöl Koşarı, Fırat Arap Tavşanı, Çizgili ıshakkuşu,Çöl Varanı gibi canlılar artık gündemde. Bu saydıklarımız daha çok koruma çabaları ve türlerinin devam ettirilebilmesi sorunuyla gündemimizi işgal ettiler.

Bunların yanında türleri tehlikede olmayan, yanı başımızda oldukları halde farkında olmadığımız ve doğa turizminde önemli birer değer olarak işleyebileceğimiz iki önemli canlı varlığımız daha mevcut. Bunlardan ilki urfa ağzında deyimleşecek kadar hayatın içinde olan Bozova Köpeği (Gureh-Guregh), diğeri de tüm Anadolu’da en iyi av köpeklerinden sayılan Tazı…

Bozova köpeği yada yerel tabirle “Guregh” denilen canlı varlığımız, isminden anlaşılacağı gibi Bozova ve çevresinde yetiştirilen iri yapılı, yörenin sıcak iklimine uyum sağlamış bir çoban köpeği türüdür. Kökeni hakkında çok net bilgilere sahip değiliz. Çoban Köpeği formunun yerel özellikler taşıyan, postu çeşitli renklerde olan  bir türevidir.

Özellikle Bozova çevresinde sürü koruma köpeği olarak kullanılan böylesine özel bir tür maalesef gerekli değeri görmemektedir. Bozova köpeğine Urfa’da verilen değer; bu köpeği olumsuz bir durumu belirtecek bir deyim simgesi olarak kullanmak düzeyindedir. (Bozova Gureh imi hevli, iki saattir çağırıyıh dikkate almisizz).

Bu özel çoban köpeği formunun yanında yine köpek familyası içerisinde yer alan Tazı’da gereken değeri görmeyen, daha doğru bir söylemle ekonomik ve biyolojik zenginliğimize büyük katkı sağlayacak bir çeşit olmasına rağmen yeterince değerlendirilmeyen başka bir köpek türüdür.

Dünyanın bir çok bölgesinde olduğu gibi Anadolu’da da yüzyıllardır avcılık için kullanılmışlardır. Saray soylularının, padişahların Tazılar eşliğinde avlanmaya çıktıkları bilinmeyen bir durum değil.

Tazı, şanlıurfa ve çevresinde yaygın olarak bulunur. En iyi örnekleri Bozova ilçesinde yetiştirilmektedir. Özelikle tavşan avında müthiş yeteneklidir. Avlanma sırasında Saatte 55 km hıza ulaşabilir. Diğer köpeklere karşı çok cesur insanlara karşı ise agresif olmayan bir yapıya sahiptir. Sahibine tüm köpek ırklarından çok daha sadık olan şanlıurfa tazılarının tavşan avında, dünyanın en iyisi olduğu uzmanlar tarafından söylenmektedir.

Sahip olduğumuz bu iki özel köpek türü maalesef gereken değeri görmemiştir. Bu canlılar hakkında yaptığımız tek şey anlamı olumsuz iki deyime malzeme etmekten öteye gitmemiştir. (Çullu Tazı olasan).

Birecik bölgesi barındırdığı kuş çeşitliliğiyle önemlidir Bozova’da bu iki  özel köpek çeşidiyle aynı etkiyi pekâla yapabilir. Hele bunların yanına Fırat Kaplumbağası ve Oklu Kirpiyi de ekleyince bölgenin tanıtımı ve doğa turizminin geliştirilmesi için önemli bir seçeneğimiz olur diyorum. Hele 2007 yılında Emitt Fuarında Sivas’ın Kangal Köpekleriyle yaptığı tanıtımı ve Sivas standının  çektiği ilgiyi görünce daha da umutlanıyorum.

Ne dersiniz şanlıurfa  Birecik özel doğa alanının yanında zengin canlı çeşitlerini barındıran Bozova bölgesini de ulusal alanda tanıtmaya başlasak nasıl olur.

Bence çok iyi Olur…