2016
Tarımsal Destekleme Kararnamesi tarımda binlerce nitelikli personelin işsiz
kalmasına neden olacak düzenlemeler içeriyor

Hükümetin,
2016 Tarımsal Destekleme Kararnamesi, tarımda istihdam edilen nitelikli
personel için “İşsizlik kararnamesi’’ne dönüştü. Kararname’deki düzenlemelerle
binlerce ziraat mühendisi, veteriner hekim ve teknikerin işsiz kalması
gündemde.

Yıllar
önce çiftçi bilgi ile buluşamıyor, ziraat mühendisleri, veteriner hekimler,
ziraat teknikerleri ile çiftçi bir araya getirilemiyor diye şikayet edilirdi.
Bu sorunu çözmek için değişik modeller üzerinde çalışmalar yapıldı.

Tarımsal
yayım ve danışmanlık hizmetlerinin özel sektöre açılması, “her köye 1
mühendis”, “Tarım Danışmanlığı” gibi projeler geliştirildi. Kısıtlı olanaklarla
da olsa tarım sektörü mühendis,veteriner hekim ve ziraat teknikerleri ile
buluşturuldu. Bu buluş-manın sonucunda önemli başarılar elde edildi.

Yine
yıllardan beri Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının binlerce personelinin
masa başında çalıştığı ve sahaya inmediği iddia edilir.

Faruk
Çelik, bakanlık görevine başladıktan sonra bir çok kez bakanlık personelinin
sahaya ineceğini çiftçiye yol göstereceğini,hizmet vereceğini söyledi. Bu
konuda henüz somut bir adım atılmazken, tarımda çalışan nitelikli personelin,
çiftçiyle buluşan mühendislerin, tarım danışmanlarının işsiz kalmasına neden
olacak bazı adımlar atıldı.

Nedir
o adımlar?

Birincisi
tarım danışmanlarına yönelik desteklerde ciddi bir daralmaya gidilerek
danışmanlık yapılamaz hale getirildi. 5 Mayıs 2016 tarihli Resmi Gazete’de
yayınlanan 2016 Tarımsal Desteklemeler Kararnamesi ile tarım danışmanlığına
verilen destek düşürüldü, danışman istihdam oranı azaltıldı.

Tarımsal
Yayım ve Danışmanlık Hizmeti 2006 yılında özelleştirildi. Devlet destekli tarım
danışmanlığı modeline geçildi. Bu model kapsamında yeni bir yapılanmaya
gidildi. Tarım danışmanlığı hizmeti verecek özel şirketler kuruldu. Ziraat
odaları,üretici birliklerinin tarım danışmanı istihdam etmeleri desteklendi.

Serbest
olarak çalışacak tarım danışmanlarına yine devlet desteği sağlandı.

Mevcut
uygulamada,ziraat odaları,birlikler, hizmet verdikleri çiftçi sayısı, yapılan
tarım ve hayvancılığın niteliğine göre 8 danışmana kadar istihdam
edebiliyorlardı. Devlet her danışman için yıllık 36 bin lira destek veriyordu.
Bu kapsamda 170 ziraat odasında binden fazla tarım danışmanı istihdam ediliyor.
Tarım danışmanlığı şirketlerinde ise 1500 civarında danışman görev yapıyor.
Ayrıca bağımsız,serbest çalışan danışmanlar var. Devletin ödediği destekle,
tarım danışmanları aylık ortalama 1500 ile 2 bin lira maaş alıyor.

Tarım
danışmanları,bitkisel üretimde çiftçilere gübre,ilaç başta olmak üzere girdilerin
bilinçli kullanımı, verimliliğin artırılması gibi bir çok konuda yönlendiriyor,
bilgilendiriyor. Hayvancılıkta hayvan sağlığından,doğru beslemeye,doğumdan
pazarlamaya kadar bir çok konuda destek oluyor.

Tarım
danışmanlığına son veriliyor

Yeni
kararnamede yapılan düzenleme ile tarım danışmanlarının istihdamı ziraat
odaları ve üretici birlikleri ile sınırlandırıldı. Oda ve birliklerin 8
danışman istihdam hakkı 2’ye indirildi. Ayrıca danışman başına 36 bin lira olan
devlet desteği 20 bin liraya düşürüldü. Danışmanlık şirketleri ve bireysel
danışmanlık yapanlar destekleme kapsamından çıkarıldı. Bu yeni uygulama ile bir
tarım danışmanının aylık net geliri en iyi koşullarda 1000 lira olacak. Bu
ücretle danışmanın görev yapması olanaksız. Kaldı ki ziraat odaları ve
birlikler de bu destekle bu hizmetin verilemeyeceğini söylüyor.

Son
10 yılda tarım danışmanı olmak umudu ile eğitim alan ve danışmanlık sertifikası
olan yaklaşık 15 bin kişi var. Bunlardan 2 bin 600’ü çalışıyor. Yapılan yeni
düzenleme, çalışan 2 bin 600 tarım danışmanının işsiz kalmasına neden olacak.
Ayrıca danışman olma umudu ile sertifika alan ve sınava girip kazananların
umudu da bitecek.

Teknik
elemanlar işsiz kalacak

Destekleme
Kararnamesi ile tarımda nitelikli personelin işsiz kalmasına neden olacak bir
başka düzenleme ise, toprak analiz desteğinin kaldırılmasıdır. Bugüne kadar
çiftçiler, gübre ve mazot desteği almak için toprak analizi yapmak zorundaydı.
Ayrıca toprak analizi için de çiftçiye dekar başına 2.5 lira destek
veriliyordu. Bu destek ve analiz zorunluluğu kaldırıldı. Analiz hizmeti veren
300’den fazla laboratuar var. Bu laboratuarların iş yükü azalacağı için teknik
personelin bir bölümü işten çıkarılacak. Yetişmiş, nitelikli personel işsiz
kalacak.

Kararnamedeki
bir başka önemli düzenleme de birliklerle ilgili. Özellikle damızlık sığır,
koyun ve keçi ile diğer birliklerin çiftçiye verdikleri hizmet karşılığında
üreticilerden alacaklarını devletin verdiği desteklerden tahsil ediyordu.
Desteklerin üreticiye doğrudan ödenmesine karar verildi.

Kararname
ile hayvancılık desteklerinden yüzde 2 ile yüzde 3 oranında kesinti yapılarak
il birliklerine ödenmesine karar verildi. Bu uygulama ile birliklerin gelirinde
ciddi bir düşüş olacak.B unun faturası da birlik çalışanlarına kesiliyor. Ülke
genelinde sadece damızlık sığır yetiştirici birliklerinde çalışan 2 bini aşkın
çalışan var. Bazı birlikler eleman çıkarmaya başladı.

Özetle,
2016 Tarımsal Destekleme Kararnamesi ile tarımda çok sayıda nitelikli personel
işsiz kalacak. Kaybeden sadece işsiz kalacak personel değil, çiftçilerin,tarım
sektörünün ve ülkenin kaybı daha büyük olacak.