Konuk Yazar
30 Haziran 2015
Urfa
peygamberler şehridir. Urfa tarihi şehirdir, gelenek ve göreneklerin
yaşatıldığı kültür ve sanat şehridir. Urfa’da yapılan kazılarda ortaya çıkan
yaklaşık ikibin sene öncesine ait mozaiklerdeki muhteşem tabloları
gördüğümüzde, tarihte Urfa’da resim sanatının çok ileri düzeyde olduğunu
anlıyoruz. Cumhuriyet döneminden sonra Urfa, türküleri ve ses sanatçılarıyla
yurt çapında ünlenmiştir. Bu nedenle son yıllarda Urfa’da kültür ve sanat
denildiği zaman “Müzik” akla gelmektedir. Hâlbuki Urfa’da, “Resim sanatı” da
inanamayacağınız derecede yaygın olarak varlığını sürdürmektedir. Son
elli-altmış yılda pek çok ressam yetişmiş ve pek çok güzel eser ortaya
koymuşlardır. Buna karşılık yeteri kadar gündeme getirilmediği, sergi ve
kataloglarla yurtiçi ve yurt dışında tanıtılmadığı için Urfa’daki resim sanatı
ve ressamlar pek tanınmamaktadırlar. Nihat Kürkçüoğlu, Hasan Rastgeldi gibi
birkaç Urfalı ressam ülke çapında tanınıyor olsa da bunlar kendi çabaları ile
bir yerlere gelmiştir.
Bu
konuya nerden geldik derseniz, Urfalı Ressam Abdurrahman Birden bizden habersiz
portremizi yağlı boya olarak çalışmış. Sağolsun, eline koluna sağlık. kardeşim
Sabri Kürkçüoğlu’da tablo ile ilgilendi rötuşları yaptırdı, postaya verdi,
evimizin bir köşesinde muhafaza edeceğiz. Abdurrahman Birden Urfa’da yetişen
önemli ressamlardan biri ve Türkiye çapında bir sanatçı. Urfa’da kalmayı tercih
etmiş. Bir başka portremizi de sağ olsun Urfalı Ressam Remzi Kara çalışmış. Bir
vesile ile inşallah onu da teslim alacağız.
Bu
vesile ile Urfa’da resim sanatı ve ressamlardan birkaç cümle etmek isterim.
Resim denince, kırk elli sene öncesinde gördüğümüz Urfa’da Türkmen Sineması’nın
tavanındaki resimler gözümüzün önüne gelir. Bu tabloları bir Rus Ressamın
yaptığı söylenir. Aynı Ressamın duvara yaptığı bir başka tabloyu Sabri
Kürkçüoğlu ile birlikte müzik derlemesi esnasında 1984 yılında Şemsi
Parmaksız’ın Haşimiye civarındaki evinde görmüştük. Yine resim denince,
duvarlara Urfa tabloları yapan Namuslu Ali’yi bilirdik. Urfa’da ve Urfa
dışındaki lokantalarda duvarda boydan boya Balıklıgöl resimlerinde Namuslu
Ali’nin imzasını görürdük. Ben kendisini Asfalt yoldaki oto boyacı dükkânında
görmüştüm.
Resmi
ortaokulda ki hocalarımız sayesinde sevdik. O yıllarda Ressam olarak öğretmen
Abdurrahman Aksoy’u tanıdık, Urfa tabloları ile Nihat Kürkçüoğlu’nu, Burhan
Vural’ı tanıdık. Sanatla biraz ilgilenmeye başlayınca Urfalı sanatçıları
tanımaya eserlerini görmeye başladık.
Urfalı
ressamlardan ilk aklımıza gelenler;
Yaşar Yayla, Mustafa Ayataç, Osman Görgün, Sami Barlas, Hasan Akçar,
Abdurrahman Aksoy, Hasan Rasgeldi, Abdurrahman Birden, Nihat Kürkçüoğlu, Burhan
Vural, Cuma Ocaklı, Abdurrahman Polat, Mehmet İnci, Fuat Kürkçüoğlu, Tunç
Tanışık, M. Emin Taşçı, Remzi Kara, M. Emin Kaplan, Necmi Kaya, Temur Köran,
Şefika Güneş, Mehmet Sakızcı, Ahmet Vural, Mustafa Baytar, Sait Toprak, Haluk
Özberber, Ali Korkmaz, Mehmet Tuzcu, Mehmet Yücel, Zülküf Bayhan, Abdurrahman
Gücüyener, İshak Çılpan, Mahmut Kılıç, Mehmet Beşli, Muharrem Çelik, Mustafa
Çavcı, Halit Öncel, Mustafa Dörtbudak, Naci Büyükkırcalı, Necdet Köylü, Günay
Çıkkan, Neşet Üçkan’dır.
Urfalı
ressamlar hakkında bir fikir vermesi bakımından bu isimleri sıraladım elbetteki
unuttuğum veya bilemediğim için burada ismini zikretmediğim Urfalı ressamlar da
vardır.
Son
yıllarda resim sanatı Urfa’da gelişme göstermiştir. Gerek güzel sanatlar
fakültelerini okuyarak, gerekse kurslardan pek çok Urfalı ressam yetişmiştir.
ŞURKAV’ın açtığı resim kurslarında Ressam Necmi Kaya’yı, Devlet Güzel Sanatlar
Galerisi Eski Müdürü Nevin Güllüoğlu’nun çabaları, Şanlıurfa Belediyesi
bünyesinde kurs veren Ressam Remzi Kara ile Mehmet İnci’yi Urfa’da resim
sanatına katkı sağlama bakımından zikretmemiz yerinde olur.
Sanatın
sistemli şekilde öğretildiği ve geliştiği yerler okullardır, bilhassa üniversitelerdir.
Bu kapsamda Şanlıurfa’da Harran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar
Eğitimi Bölümü Resim-İş Öğretmenliği ve Güzel Sanatlar Fakültesi önemli
kurumlardır. Urfa’da Resim sanatına katkı açısından, fakültenin açılışı için
çaba sarf eden, çeşitli etkinlikler ile yurtiçi ve yurt dışından ünlü
ressamları Urfa’ya davet ederek, Urfa resimleri yaptıran Eski Rektörümüz Prf.
Dr. İbrahim Halil Mutlu hocamızı zikretmemiz gerekir.
Urfalı
ressamlar; manzara, meyve, çiçek, kuş, portre gibi pek çok konuda tablo
yapmaktadır. Fakat esas olarak Urfa’nın tarihi mekânlarını, sokakları,
çarşılarını, Balıklıgöl’ü, Harran’ı, El
sanatı ustalarını, Düğün, Sıra Gecesi gibi geleneklerini, Kurtuluş savaşına
katılan kahramanları, Urfa’nın kültür adamı ve sanatçılarının portrelerini
çalışmışlar ve önemli sayıda yağlıboya tablo arşivi oluşturmuşlardır.
Resim
sanatı dışında Urfa’da, fotoğraf, karakalem, hat, ebru, heykel ve daha pek çok
sanat konusunda çalışmalar da yapılmaktadır.
Konumuz
resim olduğu için son söz olarak resim sanatı ve ressamlar konusunda şunları
söyleyebiliriz; Urfalı ressamlara çalışma atölyeleri ve tablolarının satılması
için kurumlarca mekân tahsisi yapılmalı, yurtiçinde ve yurt dışında sergiler
açılmalı, tablolarından katalog bastırılmalı, tablolarının tanıtım ve satışı
için internet sitesi açılmalı, halkımız, kurum ve kuruluşlarca tabloları satın
alınarak ressamlar desteklenmelidir. Ayrıca Harran Üniversitesi Güzel Sanatlar
Fakültesi Resim Bölümü bir an önce faaliyete açılmalı, şehirde yeni kurslar
açılarak resim sanatı gençler arasında yaygınlaştırılmalıdır.
Şanlıurfa’da
resim sanatının yaşatılması ve gelişmesi, resim sanatı aracılığıyla
Şanlıurfa’nın tanıtımına da katkı sağlayacaktır.
Abuzer
AKBIYIK
S.M.Mali
Müşavir/Bağımsız Denetçi
Yatırım
ve Finans Danışmanı