EKMEK

50-60
yıl önce fırınlardan alınan ekmeğe çarşı ekmeği denilirdi. Çarşı ekmeğini
çoğunlukla garipler yerdi. (Urfalı olmayan yabancılara konulan isim)
Urfalıların çarşı ekmeği yemesi yadırganırdı.

Evlerde
hanımlar ev ekmeği yaparlardı. Yapamayan aileler ise ekmek yapan işçi kadınlar
tutarlardı. 2 kadın gün doğumu eve gelir 2-3 timin buğday ununu teştte yoğurur
ve topaçlara ayırırdı. Sıra ile biri oklava ile ekmek tahtasında yufka açar,
diğeri de saç üzerine aktarırdı. Saç üzerinde pişen ekmek yere serilir,
kuruduktan sonra siniye üst üste dizilir, sele yapılarak zahre damında muhafaza
edilirdi.  Her öğün ihtiyaç kadar
sulanır, sofraya getirilirdi. Az da olsa bugün halen ev ekmeği köylerde ve bazı
evlerde yapılmaktadır. Apartman dairesine taşınan Urfalı haliyle ev ekmeğini
bıraktı.

Bu
ekmeğin iyi bir yönü lezzetli olmasından başka en önemli avantajı evde her an
hazır olmasıdır.  Bayatlama olayı
olmadığından zayiatı azdır. Şimdiki gibi poşetler dolusu ekmek çeşitleri
çöplere atılmazdı.

 

URFA EV YEMEKLERİNİN AZALMA
SEBEBİ

Birincisi:
Eski bayanlar kalmadı. Eskiden Urfalı hanımlar çalışmazdı. İşleri güçleri ev
yemeği yapmak, çocuklara bakmak ve ev işlerini görmekti. Şimdi çalışan
bayanların ev yemeği yapmaya vakti yok.

İkincisi:
Evi olan kişiler çarşıdan yemek yemezdi. Eve gidemeyen esnaf dahi sefer taşı
ile evden yemek getirirdi.

Üçüncüsü:
Ekmek fırınlarında lahmacun ve çömlek harici yemek, tepsi pişirilmezdi. Şimdi
belki elli çeşit tepsi yemeği yapılıyor. Bayanlar için kolaylık, ucuz, pişirme
masrafı yok. Hazırlanması kolay ve ustalık istemiyor diye tercih ediliyor.  Ekmek fırınından, yemek fırından: Geçen gün
anlattılar. Çocuğun biri bir teneke suyu fırına götürmüş. ‘Anam dedi ki bu suyu
ısıtsınlar’ demiş.

Dördüncüsü:
Dışarıda bu kadar lokanta yoktu. Şimdi yüzlerce lokanta. Her köşe .başında
dönerci, kebapçı, kafelerde tost çeşitleri bulunuyor. Bir cep telefonu ile
istenilen yemek sipariş edilebiliyor.

Beşincisi:
Urfalı mutfağında pişen Urfa yemeğini yerdi. Şimdi başka illerin yemekleri ve
hatta yabancı milletlerin mutfak yemekleri hamburger, pizza gibi ismini
sayamadığım birçok yemek çeşidi yenmeye başladı.  Bunları yapan mekanlar çoğaldı. Bu nedenle de
Urfa yemeğinin itibarı azaldı.

Altıncısı:
Yeni neslin damak tadı değişti. Yeni yetişenler dışarıda, sokakta, lokantalarda
Fast food, cola  gibi hazır yiyecek ve
içecekleri tercih ediyorlar. Bamya, Bakla, Kabak, Patlıcan, Domates gibi sulu
pişen yemekleri beğenmiyorlar. Bu nedenle de Urfa yemeklerinin evlerde
pişirilmesi azaldı.

Yedinci:
Eskiden hayatlı evlerimiz vardı. Tandırlıkta yemek yapılır, ges yakanır, ekmek
pişirilir, zehre damında bir sezon yiyilecek gıdalar depolanırdı. Bodrum gibi
yere gömülü Zemzembeler vardı. Bunun iç ısısı yaz-kış fazla değişmezdi. Serin
olduğu için peynir, salça, yağ gibi sıcaktan bozulma ihtimali olan gıda
malzemeleri burada muhafaza edilirdi. Küplerde sirke yapılırdı. Yemek
malzemelerinin hepsi evde mevcuttu.

Şimdiki
apartman dairelerinde evlerin kileri marketler, mutfağı ise fırınlar ve
lokantalar oldu. Bu nedenle Urfa mutfağı günden güne tükeniyor.