Mehmet Göncü
16 Ağustos 2013
Görsel ve yazılı basınla ilgili ilkelere ne kadar uyuyoruz?
Yorumlarınıza sunulur:
1. Gazetecilikte temel işlev, gerçekleri bulup bozmadan abartmadan ve hiçbir baskının altında kalmadan, en kısazamanda ve edinilebilen tam biliyle kamuoyuna iletmektir.
2. Gazeteci, mesleki çalışmalarını her türlü çıkar ve nüfuz ilişkisinin dışında tutar; herhangi bir siyasi partide görev almaz.
a) Medya’nın “Ekonomi” ve “Finans” konularında yayım yapan bölümlerinde çalışanlar, hisse senedi sahibi olamazlar ve borsalarda dolaylı yahut dolaysız hisse senedi alıp satamazlar.
3. Gazeteci görevini, taşıdığı sıfatın saygınlığına gölge düşürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan uzak durur.
a) Medya çalışanları, bağlı oldukları birim yöneticisinin izni olmadan gezi davetlerini kabul edemezler.
4. Yayına konu edilen veya edilmesi düşünülen kişilerden ve kurumlardan meslek etik ve geleneklerine aykırı hiçbir hediye ve ayrıcalık kabul edilemez.
5. Yayınlarda hiç kimse, ırkı, cinsiyeti, sosyal düzeyi veya ilişkisi, dini inançları, fiziki kusurları veya yaşı nedeniyle aşağılanamaz ve kınanamaz.
6. Düşünce, vicdan ve ifade özgürlüğünü sınırlayıcı; genel ahlak anlayışını, din duygularını, ail ekurumunu temel dayanaklarını sarsıcı yayın yapılamaz.
7. Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük d üşüren, aşağılayan veya iftira niteliğ itaşıyan lakap ve ifadeler kullanılamaz.
8. Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse “Suçlu” ilan edilemez.
9. Soruşturması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler soruşturulmaksızın ve bundan ne sonuç alındığı belirtilmeksizin ve/veya doğruluğundan emin olunmaksızın yayımlanamaz.
a)Basın organlarında yanlış haber veren ve/veya yayımlayan gazeteci “ihtar” dan, “İş ilişkisinin kesilmesi” ne kadar uzanan bir yaptırımın hedefi olur.
10. İnandırıcı, makul nedenler gösterilmedikçe,kimse yasaların suç sayıldığı eylemlere itham edilemez.
11. Kişilerin özel yaşamı ilginin açık veya kapalı rızası olduğu anlamına gelen yaşam şekli veya kamu çıkarlarını gerektirdiği durumlar dışında yayınlara konu edilemez.
12. Kamu yararı olmadkıça, gizli kamera kullanmak, gizlice ses kaydı yapmak, özel mülke girmek gibi, ilgilinin kişilik haklarkına saldırı sayılabilecek yöntemlerle haber üretilemez.
13. Sanıkların, suçluların akrabaları ve yakınları, olayla ilgileri olmadıkça veya olayın doğru anlaşılması için gereği bulunmadıkça teşhir edilemez.
14. Saklı kalması kaydıyla verilen bilgiler, kamu yararı ciddi bir biçimde gerektirmedikçe yayımlanamaz.
15. Haber kaynağının-kamuoyunun yanıltmayı amaçladığı ıhaller hariç-gizliliğine azami saygı, titizlik gösterilir.
16. Haberlerin araştırılması, hazırlanması ve yayımlanmasında her zaman dengeli, gerçeğe bağlı ve objektif davranılması şarttır.
a)Yayımlanan haberde suçlanan tarafın görüşüne yer verilir. İlgilinin yanıt vermemesi veya kendisine ulaşılmamış olma hali yanı haberde belirtilir.
b)Bütün kamuoyu araştırmaları; yapan kurulun adı, kimin talebi ve finansmanı ile yapıldığı tarih ve görüşülen kişi sayısı ve araştırma metodu açık olarak belirtilerek yayımlanır.
17. Şiddet ve zorbalığı özendirici veya kışkırtıcı, çocukları cinsel konularda olumsuz yönde etkileyici; bireyler, topluluklar ve uluslararasında nefret ve düşmanlığı körükleyicii yayın yapmaktan kaçınılır.
18. İlan ve reklam niteliğnideki yayınların bu nitelikleri tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirtilir.
19. Yayın tarihi için konan zaman (ambargo) kaydına uyulur.
20. Yanlış yayınlardan kaynaklanan cevap ve tekzip hakkına saygı gösterilir, gereği yapılır.
a)Basın organları, hataların ıdüzeltme amacına yönelik, düzenli olarak devreye giren mekanizmalar oluştururlar.
Acaba tüm bunlara Basın nasıl uyuyor?
Hep beraber izliyoruz ve görüyoruz. İnandığımız odur ki, tüm bu kurallara uymak özgürlüklerimizin gereğidir.
Kaynak : Feyzullah ARSLAN’ın (Gül Güldür) adlı kıtabından ve Doğan Meday Gurubundan
Gıda OSB’de görkemli açılış 
‘Kar dövüşü’nü kaybettik 
Urfa’da ucuz ekmek kuyruğu 
Kronik soruna ŞANVAK neşteri geliyor