Mahmut Çepoğlu
5 Şubat 2007
Lakin düşünülenin aksine proje hala bitmemiş olması hepimizi üzdüğü meydanda. GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) olarak adlandırılan bu proje Mardin ili Nusaybin ılçesine kadar Harran, Ceylanpınar, Kızıltepe Ovaları’nı kapsayacak biçimde hedeflenmişti. Hedeflenen, programlanan çizildiği kadar yapılabildiği kadarıyla daha Urfa sınırları içinde ki yapılanma bile neticelenmedi.
Ancak daha ilimizin Harran Ovası kanaletleri bitmeden GAP projesi dondurulma aşamasına geldi. Çatlak seslerle sona erdirilmesi için bahaneler aranmakta. Yatırım yapılmıyor, proje kapsamında yapılması düşünülen ek projeler gün geçtikçe aksatılmakta. Hava limanı, demiryolu, otoban, çevre yolları ülke sathında ve uluslar arası arenada bizi taşıyacak GAP bağlantılı projelerdi. Bölgesel kalkınmaya inanmayan şimdiye kadar batıdan başlayan projeler yine batıya kaydırıldı. Bir zamanların “batıya fabrika yol, doğuya jandarma karakol” sözlerini tekrar anımsar olduk.
Fırat’ı göl eden düşüncenin güzelliğinin farkına vararak, politikacıların projeyi sahiplenmelerine hep gülerim. Kimi temel atmış, kimi projesini çizdiğini söyler, kimi o zaman dairede memur, mühendis olduğunu ve projenin onun elinden geçtiğini övüne övüne anlatmayan kalmadı. Bu gün sahiplenmek için kimsede “çıt” yok. vatandaşta aslında ne olup bittiğini, sonucun nere varacağını da bilmiyor. Herkes beklemede.
ınsanların geçmişinde güzel anıların, önemli projelerin, tarihe, kültüre mal olacak eserler bırakması elbette güzeldir. Gel gör ki her kesin sahiplendiği GAP projesi bu gün bir keşmekeşlik içinde, kendileri proje ve icraatları ile övüne dursunlar. Bu tükenmişlik hedeflenen ve amaçlananlara ulaşılmaması yok olmanın referansı olsa gerek.
Yıllarca GAP’ın kahrını, çilesini çeken insanlar, bu gün insan yaşamının gereği olan, kan kadar hayati öneme haiz olan suya hala hasret yerler var. Dahası çağımızın onsuz yaşanmayacağı, gözümüzün feri, gönlümüzün güzelliği, sağlığımızın sıcaklığı hayatın her alanında hasret olduğumuz elektriğin hasretini çekiyoruz. Elektrik diyen ve işi yarım kalan nice esnafın kahrını çilesini dinleyecek ve buna tahammül gösterecek insan var mı acaba? Bu kış çekilenler GAP’ın sözde başkentine yakışmıyor ama ne yapalım.
Avrupa birleşip bir tek para birimine geçerken, bizim sınır komşuları ile hala düşmanlık gütmemiz ve sürekli ülkemiz için gelen ve gelecek tehlikeleri oradan beklememiz doğru bir davranış olmadığını hala kavrayamadık. Oysa dostlukların, güzelliklerin erdemiyle yaşamak gerektiğini anladığımız anda her şey başarıya ulaşır, yaşam renkler milli hasıldan pay alma adına insanca bir yaşam gelişir. Umudumuz GAP tı hala da devam ediyor.
Yıllardan beri bir tarihi geçmişimiz, ortak örf ve adetlerimiz din birliğimiz, ülkeler arasında bölünmüş, parçalanmış aileler olduğu gibi aynı ülkelere dağılmış aynı milliyetlerle iç içe yaşamaktayız. Bir an önce yakınlaşıp iş birliğine gitmemiz gerekirken, ilişkileri daha katı tutmak için aramızdaki verimli binlerce dönüm arazilerden faydalanacağımız yerde mayın ekmiş, ölüm, acı ve göz yaşı biçmekteyiz. Bunların hepsi GAP la aşılacak çalışmalardı.
Mutlaka bize Suriye Kapısı da gerekli olduğu kadar, on binlerce insanımızın geçimini temin ettiği Habur kapısı da gereklidir. Suriye’ye açılacak olan Akçakale kapısı için büyük uğraşlar var, ancak bu uğraşlara değecek mi bunu zaman gösterecektir. Dünyaya açılmış ve dünyanın her yerinden gelen ziyaretçilerle kendimizi de dünyadan saymak varken, dar kapılar arkasına sığınıp hala dünyaya açılamamız için binlerce neden sıralanmaktadır.
GAP kapatılıyor. Biz GAP bakanlığı, GAP bölge müdürlüğü ararken GAP’ın kapatılması ve bir ajans konumuna düşürülmesinin gündemde olması GAP’ın sonuna yaklaşılması demek olduğunu bilmek lazım. Oysa GAP görevini bitirmediği gibi daha halkımızın, çiftçimizin, esnafımızın ihtiyacını görmedi.
Geçmişte bu dairenin nimetlerini harp vurup, savuranlar bu dairenin kaderini kendilerine bağımlı kıldılar. Baktılar dairede para kalmadı bu kez kapatmak için uğraşıyorlar. Bölgesel kalkınmaya inanmayan düşünceler yanılıyorlar. Ülke bir bütündür nerede kalkınmışlık olursa ülkenin tamamına yansır. GAP’ın başında şimdi gerçekten hizmet eden insanlar var. Bu insanları verimli zamanlarında köreltmemek gerekir.