‘Otizm’e dikkat çekmek için stant açıtılar

Harran Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr.Fethiye Kılıçaslan, erken teşhis ve müdahale ile çocukluk döneminde ortaya çıkan, gelişimi olumsuz etkileyen ve ‘Otizm‘ belirtilerini ortadan kaldırmanın mümkün dolduğunu söyledi.

Kılıçaslan, her geçen yıl otizm görülme oranı artığını, son araştırmalara göre, her 36 çocuktan birinin otizmli olduğunun belirlendiğini anlattı.

Otizm Spektrum Bozukluğunu (OSB): ‘Erken çocukluk çağında başlayan, gelişimin diğer çocuklardan farklı olduğu, dış dünyaya ilginin zayıf olduğu, dil gelişiminin diğer yaşıtları gibi olmadığı, bazı tekrarlayan hareketlerin veya davranışların ve duyusal düzensizliklerin olduğu bir durum’ olarak tanımlayan Kılıçaslan, şu bilgileri verdi:

“40-50 yıl önce otizmin nadir rastlanan bir problem/hastalık olduğu söylenmekteydi. Günümüzde ise artık otizmin çok daha sık görüldüğü biliyoruz. Çalışmalar her geçen yıl otizm görülme oranının arttığını gösteriyor. Son araştırmalara göre, her 36 çocuktan birinin otizmli olduğu ifade edilmektedir.

erken teşhis çok önemli 

Otizmde, erken yaşlarda teşhis ve müdahale çocuğun gidişatını önemli düzeyde etkilemektedir.

Otizmin sebepleri arasında genetik ve ailesel nedenler ön planda suçlansa da pek çok faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Savaş, göçler, pandemi, yaşanan travmalar, ebeveynlerin geç yaşta anne baba olması otizm oranlarında görülen bu artışta suçlanan faktörler arasında yer alıyor.

Diğer yandan yaşanan olumsuz yaşam olayları, ailelerin çocuklarını çocuk psikiyatristine götürmelerine engel olup, erken yaşta tanı alma ve erken müdahale ihtimalini de azaltıyor. Otizmde erken dönemde teşhis ve müdahale çocuğun gidişatını önemli düzeyde etkiliyor. Erken müdahale ile bu çocuklarımızın öğrenme, iletişim ve sosyal becerileri geliştirebilir. Hem yapılan bilimsel çalışmalar hem de kendi klinik tecrübemiz özellikle 2 yaşın altında müdahaleye başlanan çocuklarda otizm belirtilerinin ortadan kalktığını gösteriyor.  Otizmde etkili tedavi yöntemleri arasında Eğitim Tedavileri ve İlaç Tedavileri bulunmaktadır.

AİLELER ÇOCUK PSİKİYATRİ DOKTORUNA NE ZAMAN BAŞVURMALI?

Çocuğunuz daha önceki becerilerini kaybediyor ya da bildiği kelimeleri unutuyorsa, sık sık gülümsemiyorsa ve çoğunlukla ‘donuk’ bir yüz ifadesi varsa, insanlara ilgi göstermiyorsa; sizinle göz teması kurmuyorsa, ismini söylediğinizde bakmıyorsa, parmakla göstermek, kafasını hayır diye sallamak gibi hiçbir el, kol, baş hareketi yapmıyorsa, yakın temastan, kucaklanmaktan kaçınıyorsa, yaptığınız hareketleri veya çıkardığınız sesleri tekrar etmeye çalışmıyorsa, konuşup eğlendirildiğinde tepkisi zayıfsa, ‘Güle güle’ işareti yapma, öpücük gönderme gibi taklide dayalı beceriler yapamıyorsa, oyuncaklarla uygun biçimde oynamıyorsa, 18 aylık olmasına rağmen anlamlı kelimeleri yoksa, 24 aylık olmasına rağmen anlamlı iki kelimelik cümleleri yoksa, söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa, yaşıtlarına karşı ilgisizse, tuhaf tekrarlayan hareketler (parmak ucunda yürüme, sallanma, dönme, kanat çırpma, el hareketleri) tuhaf nesnelere takıntı ve aşırı ilgi (dönen nesneler, araba plakaları, amblemler vs.) varsa, aileler vakit kaybetmeden ‘Çocuk Psikiyatri’ uzmanına başvurmalıdır.”

OTİZMLİ ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ AYNI ZAMANDA BİR TEDAVİ YÖNTEMİ

Harran Üniversitesi Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. İdris Kırhan ise her insanın farklı özelliklerle dünyaya geldiğine dikkat çekerek, “Herkes için gerekli olan eğitim, otizmli çocuklarımız için aynı zamanda bir tedavi yöntemi olduğundan büyük önem arz etmektedir. Bu açıdan erken teşhisle birlikte verilecek özel eğitim onları toplumsal hayata kazandıracaktır’ dedi.

Otizm Haftası kapsamında farkındalık oluşturmak amacıyla hastane girişinde stant açtıklarını, hasta ve hasta yakınlarına el broşürleri dağıttıklarını anlatan Başhekim Doç.Dr.Kırhan, ”Dr. Fethiye Kılıçaslan hocamıza konuyla ilgili çalışmalarından ve emeklerinden dolayı teşekkür ediyorum.  Harran Üniversitesi Hastanesi olarak vatandaşlarımıza tedavi hizmetinin yanında önemli konularda farkındalık oluşturmak için çalışmalarımız devam edecektir” diye konuştu.